رله دوبل چیست؟

5 4
Read Time3 Minute, 27 Second

رله دوبل چیست ؟

یکی از اجزای الکتریکی خودرو که در صورت عدم عملکرد صحیح باعث خاموش شدن یا بد کار کردن خودرو خواهد شد، رله دوبل می باشد. همانطور که از نام این قطعه پیداست، رله دوبل در حقیقت متشکل از دو رله مجزاست که یکی از رله ها با عنوان رله اصلی و رله بعدی به نام رله دوم یا پمپ بنزین می باشد. وظیفه اصلی رله دوبل در خودرو، تامین ولتاژ برق مورد نیاز قسمت های مختلف سوخت رسانی و همچنین ECU  می باشد. رله دوبل در حقیقت قطعه ای است که وظیفه کنترل و برق رسانی به قسمت های سوخت رسانی و کامپیوتر خودرو را برعهده دارد. در صورت خرابی این قطعه، معمولا خودرو روشن نخواهد شد و عملکرد آن با اخلال مواجه خواهد شد. رله دوبل در سه حالت مختلف می تواند برق مورد نیاز قطعات خودرو را تامین کنید. از آنجا هر کدام از این قطعات در حالت های مختلف سوئیچ بسته، سوئیچ باز و خودروی روشن، به میزان نیروی الکتریکی متفاوتی نیاز دارند، از این جهت این رله در خودرو تعبیه شده است تا در این سه حالت بتواند دقیقا همان میزانی برق رسانی داشته باشد که قطعه مورد نظر نیاز داشته باشد.

 رله دوبل در سیستم سوخت رسانی انژکتوری وظیفه دارد که برق کلیه قطعاتی که با ۱۲ ولت کار می کنند ، اعم از سنسور ها ( سنسور موقعیت میل سوپاپ و سنسور سرعت خودرو ) و ایسیو ( ECU ) و عملکردها ( پمپ بنزین – کویل دوبل – انژکتورها و … ) را تامین می کند و رله دوبل دارای ۱۵ پایه و سه مرحله عملکرد می باشد .

مراحل عملکرد رله دوبل

۱ – سوئیچ بسته :

در این حالت سوئیچ خودرو به طور کامل بسته است و یک وبتاژ ۱۲ ولت از پایه ۱۰ رله دوبل برای نگه داری اطلاعات حافظه ECU ارسال می شود ( در بعضی از سیستم های انژکتوری مانند ساژم ) و در بعضی خودروها حالت سوئیچ بسته طوری طراحی شده که هر دو رله های دوبل قطع می باشند .

۲ – سوئیچ باز :

در این حالت سوئیچ خودرو به طور کامل باز بوده و ایسیو به مدت ۳ الی ۵ یا ۲ الی ۳ ثانیه به قطعات زیر ولتاژ ۱۲ ولت ارسال می کند : پمپ بنزین – انژکتورها – کویل دوبل – شیر برقی کنیتر – گرمکن سنسور اکسیژن و … البته در همه خودروهای انژکتوری به قطعاتی که در حالت ولتاژ باز ولتاژ ۱۲ ولت در مدت یاد شده ارسال می شود متفاوت می باشد .

۳ – موتور روشن :

در این حالت به طور دائم ولتاژ ۱۲ ولت مورد نیاز به کلیه قطعات ارسال می شود .

این قطعات جزو مهمترین قطعات خودرو هستند که با نیروی الکتریکی کار می کنند و اگر به هر کدام از این قطعات، میزان ولتاژ مورد نیاز ارسال نگردد، خودرو به طور کلی خاموش و یا ضعف عملکردی خواهد داشت.

ما در اینجا قصد مبحث تخصصی در رابطه با رله دوبل را نداشته و تنها به ذکر خلاصه و جزئیاتی در این موارد بسنده می کنیم که برای همه دارندگان خودرو که سررشته فراوانی از قطعات داخلی خودرو ندارند، قابل فهم باشد.

رله دوبل خودرو در کجاست؟

یکی از سوالاتی که ممکن است بسیاری از رانندگان خودرو داشته باشند، این است که مکان قرارگیری رله دوبل در خودروهای مختلف در کجاست؟ معمولا در خودروی پژو ۴۰۵ و سمند این رله در قسمت نزدیکی رادیاتور خودرو و در سمت راننده قرار دارد. در خودروی ۲۰۶ این رله در محفظه BM34 قرار دارد. در پراید، این قطعه در کنار باتری خودرو قرار گرفته است و در سایر خودروها، این رله معمولا در محفظه ECU قرار دارد.

علائم خرابی رله دوبل

  • از جمله اولین نشانه های خرابی رله دوبل، عدم روشن شدن خودرو می باشد.
    اگرخودروی شما پس از استارت زدن روشن نمی شود، ممکن است رله دوبل آن دچار مشکل شده باشد.
  • اگر پس از باز کردن سوئیچ، چراغ چک خودرو روشن نشود، می تواند نشانه ای بر خرابی رله دوبل باشد.
  • هنگام باز کردن سوئیچ، برای دو الی سه ثانیه صدای آغاز به کار پمپ بنزین شنیده می شود. اگر این صدا پس از باز کردن سوئیچ شنیده نشود، می تواند دلیل بر خرابی رله باشد.
  • پس از باز کردن سوئیچ، صدای تیک ماننده خفیفی از خودرو شنیده خواهد شد که در صورت خرابی رله، این صدا شنیده نمی شود.

بعضی از رانندگان چه کارهایی را برای اوراق کردن خودرو انجام میدهند!

0 0
Read Time3 Minute, 27 Second

💢برخلاف سایر کشورها، ماشین در وطن ما حکم سرمایه دارد. خودرویی را ۲۰ میلیون می‌خریم و در سال پنجم با ۲۰۰ هزار کیلومتر کارکرد به همان قیمت می‌فروشیم … طبیعی است که در چنین شرایطی نگهداری از سرمایه اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و حتی مالک حاضر است در گرما از فشردن دکمه‌ی کولر خودداری کند، که مبادا بلایی سر کولر ماشین نازنینش بیاید! در این بین کسانی نقطه‌ی مقابل این افراد هستند و زحمت زیادی برای اوراق کردن هر چه زودتر ماشینشان می‌کشند! ۱۰ تا از مهلک‌ترین عادات این گروه را برای شما لیست کردیم، اگر طول عمر خودرو برایتان اهمیت دارد اینجا جای شماست! این عادات را آویزه‌ی گوش کنید و هرگز انجام ندهید!

۱. سرویس روغن را به موقع انجام نمی‌دهند

درست است که روغن در خودرو حکم خون در اندام انسان را دارد، ولی زیاد برای کنترل سطح روغن وسواس به خرج نمی‌دهند، حتی کیلومتر تعویض روغن و کارکرد روغن برایشان اهمیت چندانی ندارد. تازه گرید و استاندارد روغن کیلویی چند است؟ به عقیده‌ی این دسته از افراد تعویض روغنی‌ها استاد دستورالعمل هستند و خودشان بهترین روغن را برای شما انتخاب می‌کنند.

۲. باد لاستیک‌ها را کنترل نمی‌کنند

این افراد تنظیم باد تایرها را فقط سالی یکبار قبل از مسافرت‌های نوروزی انجام می‌دهند و برایشان هیچ اهمیتی ندارد که کنترل منظم فشار باد تایرها باعث کاهش مصرف سوخت، عمر بیشتر لاستیک‌ها و مجموعه‌ی فرمان و تعلیق و افزایش قابلیت ترمزگیری می‌شود!

۳. توربو راخُنک نمی‌کنند

گونه‌های پیشرفته‌ی این دسته از افراد، در پشت رُل خودرو‌های توربوشارژ قرار می‌گیرند، آنها تا حد امکان بر پدال گاز می‌کوبند، در این حالت پره‌های توربو با سرعت ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار دور بر دقیقه می‌چرخند و حرارت بسیار بالایی تولید می‌کنند. برای آنها خنک شدن توربو واژه‌ی غریبی است، پس به محض رسیدن به مقصد خودرو را خاموش می‌کنند و شانس گردش روغن در توربو و خنک شدنش را صلب می‌کنند!

۴. خودرو را گرم نمی‌کنند

به عقیده‌ی این افراد خودرو به محض روشن شدن آماده‌ی حرکت است، حتی می‌توانید با بیشترین دور با موتور خُنک رانندگی کنید، مگر آهن گرما سرما می‌فهمد؟ آنها متوجه نیستند که خودرو باید بعد از استارت با کمترین دور تا رسیدن به دمای ایده‌آل رانده شود.

۵. برای کمترین مسافت هم از ماشین استفاده می‌کنند

مقصدشان سبزی فروش سرکوچه هم که باشد با خودرویشان می‌روند، استفاده‌ از خودرو برای مسافت‌‌های کوتاه علاوه بر افزایش استهلاک موتور باعث از بین رفتن کاتالیست کانورتر (کاتالیزور اگزوز) در کوتاهترین زمان ممکن می‌شود، فساد کاتالیزور هم باعث کاهش شتاب و افزایش مصرف سوخت می‌شود و برای جایگزین کردن آن نیاز به کمی دست و دلبازی دارید!

۶. دور بالا می‌‌روند

به صورت بی وقفه دور بالا رانندگی می‌کنند و پیشرانه را تحت فشار و استرس زیادی قرار می‌دهند.

۷. دستشان را بر جای نامناسبی تکیه می‌دهند

این دسته از افراد از اهرم تعویض دنده به عنوان تکیه‌گاه دستشان استفاده می‌کنند، از آن‌جایی که اهرم تعویض دنده در بیشتر خودروها به صورت مستقیم با مجموعه‌ی جعبه دنده در ارتباط است، انجام این عمل استهلاک شدید مجموعه را به همراه خواهد داشت.

۸. پایشان را بر جای نامناسبی تکیه می‌دهند

خودروی خود را به صورت نیم کلاچ کردن در سربالایی‌ها مهار می‌کنند و اغلب کلاچ محل مناسبی برای استراحت پایشان است! برای آنها هیچ اهمیتی ندارد که کلاچ در این وضعیت به صورت نیمه درگیر است.

۹. دنده نامناسب را انتخاب می‌کنند

در دور بالا یا در دور پایین رفتن به صورت افراطی عمل می‌کنند و دید درستی از انتخاب صحیح دنده ندارند.

۱۰. نظافت را رعایت نمی‌کنند

ماشینشان معمولا با عبارت‌ “لطفا مرا بشویید” مزین شده است، البته داخل اتومبیل هم دست کمی از بیرونش ندارند و بیشتر شبیه به یک سطل زباله‌ی سیار است!

شما هم در دوست و آشنا با چنین افرادی برخورد کرده‌اید؟ معمولا در مواجه با آنها چه عکس‌العملی نشان می‌دهید؟

منبع : دنده شش

پرسش و پاسخ در مورد چند ایراد رایج خودروها

6 4
Read Time4 Minute, 52 Second

💢 در این مطلب چند ایراد رایج را که حداقل یک بار با آنها مواجه شده‌ایم، بررسی، علت‌ها و روش رفع عیب آن را ذکر خواهیم کرد.

آمپر آب درجه حرارت بالایی را نشان می‌دهد!

در شمعک آب خودرو اتصالی به وجود آمده است، نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
آمپرمتر آب ایراد پیدا کرده است و اطلاعات غلط نشان می ‏دهد.
در مدار خنک کاری اتصال کوتاه پیش آمده که باید بررسی و رفع عیب شود.
درپوش رادیاتور و مخزن آسیب دیده و نشتی دارند.
درپوش‌ها محکم در جای خود قرار نگرفته‏ اند.
در مدارهای آب‏رسانی رسوبات بیش از حد باعث گرفتگی مسیرها و جلوگیری از گردش بی نقص آب شده ‏اند.

توان موتور کمتر از مقدار استانداردش است!

سوپاپ‌ها را در صورت لقی بیش از اندازه فیلرگیری کنید.
در صورتی که واشر سرسیلندر معیوب شده از جمله سوختگی، آن را تعویض کنید.
اگر سوپاپ‌ها سوخته شده بودند یا خوردگی بیش از حد داشتند، سوپاپ‌های نو را جایگزین کنید.
در صورت مشاهده عیب در رینگ پیستون‌ها که شامل فرسودگی بیش از حد و شکستگی می‌شود، آن را رفع عیب کنید.
مدارات سوخت‌رسانی موتور (انژکتورها، کاربراتور، لوله‌ها و…) را بررسی و رفع عیب کنید.
موانع ورود هوای مورد نیاز را برطرف کنید. (از جمله خرابی فیلتر هوا)
سیستم جرقه‌زنی را نیز بررسی کنید.
سیلندرها را کمپرس‌گیری کنید.
آوانس و ریتارد را تنظیم کنید.

صداهای غیرمعمول از موتور شنیده می ‏شود!

دسته‌موتورها معیوب و فرسوده شده‏ اند.
در زمان باز و بسته کردن متعلقات موتور، جسم خارجی وارد سیلندرها شده است که باید موتور را باز کرده و جسم زائد را خارج کرد.
زنجیر یا تسمه دور چرخ‌دنده میل‌لنگ و میل‌بادامک را بررسی کرده و اگر شل یا معیوب شده بود، نسبت به تنظیم، تعمیر و در صورت نیاز تعویض آن اقدام کنید.
لقی بین اسبک‏ها و انت‌های ساق سوپاپ زیاد است که باید توسط فیلر تنظیم کنید.
گاه پیستون در داخل سیلندر لقی دارد که معمولا مشکل از فرسودگی یاتاقان‌های میل‌لنگ ‌‌یا تغییر حالت سرسیلندر سرچشمه می‌گیرد. دیگر متعلقات متصل به پیستون‌ها را نیز بررسی کنید.

موتور توسط استارت می‏ چرخد ولی روشن نمی ‏شود!

در صورت ظاهر‌شدن جرقه در سر شمع‌ها نسبت به بررسی دهانه پلاتین و اتصالات آن و خازن دلکو و کوئل اقدام و رفع عیب کنید. پلاتین را تنظیم کرده و خازن دلکو را در صورت ضعیف شدن، تعویض کنید.
در صورتی که اطمینان حاصل کردید در مسیر ارسال سوخت به سیلندرها نقصی به وجود آمده، قسمت‌های سوخت‌رسانی و کاربراتور را مورد بررسی قرار دهید.
در خودروهای کاربراتوری اگر سوخت بیش از اندازه به موتور برسد، نقص از فلوت‌کردن کاربراتور است که باید نسبت به تعویض شناور اقدام کنید.

موتور بیش از حد روغن کم می ‏کند!

روغن استفاده شده بسیار رقیق و ناکارآمد است. از روغن غلیظ‌تر استفاده کنید.
کاسه نمد میل لنگ معیوب است.
واشر پیچ زیر کارتر فرسوده شده و نشتی دارد.
واشر فیلتر روغن کارآیی خود را از دست داده و نیاز به تعویض دارد.
واشر پمپ بنزین خراب شده و نشتی دارد.
واشر زیر سینی جلو میل لنگ را بررسی و رفع عیب کنید.
کاسه نمد گلویی دلکو را بررسی کنید.
واشر درپوش سوپاپ‌ها را از نظر نشتی مورد بررسی قرار دهید.
اگر دودی سیاه و غلیظ که نشان از سوختگی روغن است از اگزوز خارج شد، ایراد از خرابی رینگ پیستون‌هاست که نتوانسته‌اند جلو ورود روغن به محیط سیلندر را بگیرند.
در صورت خرابی راهنمای سوپاپ‌ها، آنها را تعمیر و حلقه لاستیکی قرار گرفته روی ساق سوپاپ را تعویض کنید.

بوی بنزین به مشام می‏رسد!

لوله‌ها و اتصالات مجموعه سوخت‌رسانی را بررسی و رفع عیب کنید.
در خودروهای کاربراتوری، نشتی بنزین از زیر کاربراتور، می‌تواند دلیل این مشکل باشد.
در دور آرام خودروهای کاربراتوری اگر شناور و سوزن تنظیم نباشد، بنزین فلوت کرده و بویش به مشام می‌رسد.

مصرف سوخت زیادتر از حد عادی است!

سوزن ژیگلور لاغر شده، آن را تعویض کنید.
صافی هوا جرم گرفته، آن را در آورده و تمیز کنید. در صورتی که قابل شست‌وشو و تمیز کردن نبود، صافی هوا را تعویض کنید.
نشتی بنزین در اتصالات را رفع کنید.
خودرو را توسط دیاگ تنظیم موتور کنید تا با شرایط محیطی هماهنگ شود.
سوزن ژیگلور را تنظیم کنید.
میزان پاشش انژکتورها را بررسی کنید.
در رانندگی خودتان تجدید نظر کنید، از فشارهای بیش از حد به خودرو جلوگیری کنید و سرویس‌ها را به موقع انجام دهید.

موتور زیاد گرم می ‏شود!

ترموستات معیوب است، آن‏ را آزمایش و رفع عیب کنید.
فشار روی موتور خیلی زیاد است، آن را کاهش دهید و از بالا رفتن بیش از حد دور موتور جلوگیری کنید.
تسمه پروانه را سفت کنید. (در حد استاندارد)
آب کافی در رادیاتور نیست.
روغن کافی در کارتر نیست.
پمپ روغن ضعیف شده است.
فیلتر روغن خیلی کثیف است.
مدار گردش آب رسوب گرفته که باعث انسداد مسیر و یا کاهش حجم گردش سیال در مسیر شده است.
واتر پمپ خراب است.
سیستم سوخت‌رسانی به درستی تنظیم نشده‏است که باعث شده نسبت بنزین به هوا کم باشد.
لوله اگزوز معیوب است و دود خروجی به خوبی خارج نمی‏ شود.
سیستم جرقه‌زنی تنظیم نیست.
سوپاپ‏ها به درستی فیلرگیری نشده‏ اند.

رادیاتور آب کم می‏ کند!

در رایاتور یا مخزن خراب هستند و باید تعویض شوند.
اتصالات فرسودگی و عیب دارند که باعث نشتی شده‏اند.
توسط ماده واندرسیل می‏توان از هرگونه نشتی نامرئی، آگاهی یافت.

موتور دارای دور یکنواخت نیست و روان کار نمی‏ کند!

انژکتورها نیاز به شست‌ و شو دارند.
سیستم جرقه‏‌زنی معیوب است و تنظیم و تعمیر را می‌طلبد.
سوپاپ ‏ها و متعلقاتش سوخته‌اند یا سائیدگی غیر‌مجاز دارند.
فاصله بین اسبک‏ها و سوپاپ‏ها تنظیم نیست.
واشر سرسیلندر معیوب است. (معمولاً سوختگی)

 

منبع : بانک اطلاعات خودرو

کاتالیزور یا مبدل کاتالیست

3 1
Read Time2 Minute, 55 Second

⭕️ کاتالیزورچیست و چگونه کار می کند؟

کاتالیزور بخشی از سیستم اگزوز و خروجی گازهای خودور است .مبدل کاتالیزوری مورد استفاده در اگزوز اتومبیل ها ، کاربرد جدیدی از کاتالیزور سطحی است. کربن منوکسید و هیدرو کربن های حاصل از سوخت های نسوخته موجود در دود اتومبیل ، از آلاینده های خطرناک هوا هستند. گازهای خارج شده از اگزوز اتومبیل همراه با مقداری هوا از روی کاتالیزور که شامل فلز اکسیدهاست عبور داده می شود. گاز CO و هیدروکربن ها به CO2 و H2O تبدیل می شوند که نسبتا بی خطرند و در هوا رها می شوند. کاتالیزور بخش مهمی از سیستم کنترل آلایندگی خودروی شماست. ولی گاهی اوقات عملکرد آنها مختل می شود.
در بسیاری از کشورها در آوردن کاتالیزور و رانندگی بدون آن تخلف سنگینی محسوب می شود و خلاف قانون است. زیرا به محیط زیست صدمه جدی وارد می شود. بنابراین در صورتی خرابی کاتالیزور به فکر حذف آن نباشید.

علائم خرابی چیست؟

اکنون 9 مورد از شایع ترین علائمی که هنگام خراب شدن کاتالیزور رخ می دهند را مرور می کنیم.

1 – افزایش ناگهانی مصرف سوخت
2 – افت شتابگیری
3 – ممکن است خودروی شما روشن نشود یا بد استارت بخورد
4 – خودروی شما در تست آلایندگی مردود می شود (مقادیر HC و CO بیشتر از نرمال)
5 – چراغ اخطار (چک) در پشت آمپر روشن می شود
6 – بد کار کردن خودرو همراه با لرزش در حالت دور آرام
7 – بوی بد یکی از شایع ترین علائم خرابی کاتالیست می باشد. اگر بویی شبیه تخم مرغ گندیده احساس کردید و به مرور زمان بو بیشتر شد نشانه خرابی کاتالیزور است
8 – کاهش دمای کاتالیزور (با توجه به اینکه بازدهی واقعی کاتالیزور هنگامی است که دمای آن بالا می رود و حتی احتمال دارد تا مرز 700 و 800 درجه هم نزدیک شود پس کاتالیزوری که پس از مدتی رانندگی و گرم شدن موتور هنوز به دمای ایده ال خود نرسیده باشد معیوب است)
البته راه تشخیص دمای کاتالیزور نیازمند دستگاهی به نام حرارت سنج اینفِرارِد است.
9 – در صورتی که خودرو کاملا سرد باشد اگر کاتالیزور را با دست تکان دهید و صدایی شبیه تکان خوردن سنگریزه در داخل آن به گوش برسد نشانه ای از ریختن شبکه های داخل آن است.

مبدل کاتالیست یا کاتالیزور قطعه ای است به منظور کاهش آلایندگی هوا، که بین موتور خودرو و اگزوز بسته می شود و بهترین نسبت سوخت به هوا را تنظیم می کند و جلوی خروج سریع گازهای سمی را نیز میگیرد.

یکی از مهمترین کارهای این قطعه تبدیل گازهای مضر : HC، CO و NOx به گازهای : CO2، H2O و N2 است.

🔴معایب حذف کاتالیست چیست؟

افزایش آلایندگی خودرو تا حدود 30 برابر، افزایش مصرف سوخت خودروو افزایش صدای موتور از معایب حذف catalytic convertor می باشد.

البته افزایش صدای موتور یکی از دلایلی است که عده ای اصطلاحا می گویند خودرو راحتتر نفس می کشد.

⛔️مزایای حذف کاتالیست چیست؟

شتاب خودرو و قدرت موتور در ابتدای کار،به مقدار خیلی کمی بالاتر میرود.
اما پس از گذشت زمان، موتور خودرو به دلیل افزایش کار کمی مستهلک شده و این افزایش شتاب دیگر مشاهده نمی شود.

🔴دوره های تعویض مبدل کاتالیزور چگونه است؟

طول عمر مفید این قطعه حدودا بین 100000 تا 120000 کیلومتر است و بعد از مدتی پس از این دوره، عملا کارایی خود را از دست داده و میزان آلایندگی تا 5 برابر افزایش می یابد.

همچنین به موجب طرح کاهش آلایندگی هوا تست صحت عملکرد مبدل کاتالیست از سال 91 در معاینه فنی اجباری شده است.

❌مطالب مفید و مورد نیاز عموم را به دیگران نشر دهید .

نکاتی در مورد عملکرد و زمان تعویض فیلتر بنزین

0 0
Read Time3 Minute, 50 Second

⭕️ فیلتر بنزین

در بیشتر خودروها و درون باک بنزین صفحه ایی توری شکل در کنار پمپ بنزین، داخل باک وجود دارد که مانند یک پیش فیلترعمل کرده تا آلودگی ها و ذرات گرد و غبار را از ورود به پمپ بنزین بازدارد.
بعد از این صافی، در سیستم انتقال سوخت فیلتر دیگری وجود دارد که در مسیر عبور بنزین قرار گرفته تا آن را از هر گونه ناخالصی و مواد زائد پاک سازی کند. این قطعه ، صافی یا فیلتر بنزین نام دارد و جزء قطعات مصرفی خودرو به شمار آمده و باید بصورت دوره ایی تعویض شود .

فیلتر بنزین اگر کاملا گرفته باشد، سبب می شود تا سوخت کافی به کاربراتور یا انژکتور نرسد و موتور با اختلال سوخت رسانی موجه شود.
گرچه بعضی فیلترها مجهز به مجرای فنری شکل عبور سوخت هستند، اما اگر فیلتر کثیف باشد این فرصت را فراهم می کند تا سوخت عبور کند، با این که سوخت جریان می یابد، اما کثیفی را به کاربراتور و یا انژکتورها منتقل کرده و به دنبال آن مشکلات عدیده ای را می تواند ایجاد کند.

نشانه های اصلی در کثیفی و کم شدن عملکرد صافی بنزین

  • دیرتر روشن شدن خودرو .
    اگر در حالت سرد، با چند بار استارت زدن خودروی ما روشن می شود، ممکن است کثیفی فیلتر بنزین ، عامل ایجاد چنین مشکلی باشد.
  • پایین آمدن شتاب و قدرت موتور بخصوص در سربالایی ها و زمانی که پیشرانه نیاز به سوخت بیشتری برای اعمال قدرت بیشتر دارد، که در نتیجه دور موتور به کندی بالا برود.
    در مورد فیلتر بنزینی که تا حد کمی مسدود شده، خودرو با سرعت کم به راحتی حرکت می کند اما در سرعت های بالاتر یا زمانی که خودرو بار بیشتری دارد، کم می آورد.
  • یکی دیگر از مواردی که میتواند علامت و نشان دهنده خرابی در صافی بنزین است، لرزش موتور در اثر گرفتگی انژکتورها است.
    در این حالت ذرات از فیلتر رد شده و به انژکتورها رسیده و چون قطر محل پاشش سوخت انژکتور بسیار کم است، ممکن است باعث گرفتگی این مسیر شده و موجب اختلال در عملکرد موتور شود.
  • ایجاد صدای غیر طبیعی و ضعیف از پمپ بنزین یا قطع  صدای پمپ، می تواند به عنوان علامتی برای کثیفی صافی بنزین در نظر گرفته شود.
    در صورتی که مسیر انتقال سوخت در صافی بنزین مسدود شده باشد،پمپ قدرت کامل خود را از دست داده و دیگر صدای معمول خود را نمی دهد.
    با باز کردن سوئیچ، قبل از استارت زدن خودرو،با کمی دقت، صدای پمپ به وضوح قابل شنیدن است.

بهترین زمان تعویض فیلتر

بر اساس توصیه کارشناسان، صافی بنزین خودرو را باید هر 15 تا 20 هزار کیلومتر تعویض کرد.
در نظر داشته باشید که بنزین مصرفی خودروها با چه شرایطی و چطور منتقل می شود. تعویض صافی بنزین از آنجا ضروری است که جایگاه‌های سوخت از فیلترینگ مناسبی برخوردار نیستند. حتی بسیاری از کامیون‌های حمل بنزین نیز از مخزن تمیز و بدون املاح محرومند، زیرا بسیاری از آنها علاوه‌ بر بنزین، گازوئیل، نفت سیاه و مانند اینها را نیز جا به جا می‌کنند که رسوبات فراوانی را به جایگاه‌های سوخت منتقل می‌کنند.
اگر به کیفیت بنزین، رسوبات ته نشین شده در مخزن خودروهای انتقال سوخت، آلودگی های موجود در شیلنگ های نازل بنزین و ذرات معلقی مثل گرد و خاک که از مبدأ تا مقصد وارد بنزین ها می شوند، کمی فکر کنید، قطعاً متوجه اهمیت استفاده از صافی بنزین مناسب و تعویض به موقع آن می شوید.

البته تعویض صافی بنزین به مدل خودرو هم بستگی دارد،و کارشناسان عقیده دارند هرچقدر که خودرو پیشرفته تر و مدل خودرو بالاترباشد، تعویض به موقع با فواصل زمانی منظم صافی بنزین نیز ضروری‌‌تر به نظر می‌رسد.

 

صافی بنزین ، فیلتر سوخت
تعویض به موقع فیلتر بنزین ضروری است

فیلتر بنزین مسدود شده، می‎تواند به پمپ سوخت خودرو آسیب برساند. بنابراین، در صورت بروز هرگونه مشکل در پمپ سوخت اتومبیل، باید فیلتر بنزین را مورد بررسی قرار داده که آیا در وضعیت مطلوبی قرار دارد یا خیر.

فیلتری که قادر به انجام عملکرد خود به درستی نمی‎باشد، باعث ایجاد فشار زیاد بر روی پمپ سوخت اتومبیل شده و از رسیدن سوخت به موتور اتومبیل جلوگیری می‎کند. این امر در نهایت موجب بروز مشکلات جدی در پمپ سوخت اتومبیل می‎شود.

تعویض فیلتر سوخت به صورت منظم اقدام مناسبی است. زیرا درصورت تعویض دیرهنگام ،هم ناخالصی‌های سوخت را از خود عبور می‌دهد و باعث گرفتگی و خرابی‌ِ سوزن انژکتور و افت قدرت و کیفیت ‌سواری اتومبیل می‌شود هم باعث بالارفتن مصرف سوخت خودرومی گردد.

آیا تاریخ آخرین باری که صافی بنزین خودروتان را تعویض کردید، به خاطر دارید؟

صفحه کلاچ خودرو، عیب یابی و تعمیر (دیسک، صفحه و بلبرینگ کلاچ)

2 0
Read Time4 Minute, 55 Second

هر خودرو از هزاران قطعه تشکیل شده است و تمامی قطعات به کار رفته در خودرو وظایفی دارند.
ایجاد مشکل و معیوب شدن هر یک از قطعات کارکرد کل سیستم خودرو را تحت تاثیر قرار داده و با مشکل روبرو میکند.
یکی از این قطعات که وظیفه بسیارمهمی در حرکت وسیله نقلیه دارد سیستم کلاچ خودرو میباشد که در صورت با مشکل مواجه شدن ممکن است خودرو از حرکت ایستاده و در مواردی ممکن است خطراتی را برای سر نشینان وسیله نقلیه ایجاد کند.

دیسک و صفحه کلاچ

 

رانندگی در مسیرهای طولانی و به‌خصوص ترافیک های داخل شهر، خستگی‌ غیرقابل تحملی را با خود به‌همراه دارد که این امر در مورد خودروهای دنده دستی بسیار شایع‌تر است، زیرا شما مجبور هستید در هر بار تعویض دنده و توقف از کلاچ استفاده کرده و بارها کلاچ گیری و تعویض دنده کنید.
استفاده صحیح از وسیله نقلیه یکی از مهم ترین کارهایی است که رانندگان خودرو باید در نظر بگیرند تا عمر وسیله نقلیه خود را افزایش دهند.
صفحه کلاچ نیز یک قطعه مصرفی در خودرو می باشد که هر چند وقت باید تعویض شود تا دچار مشکل برای سر نشینان خودرو ننماید عواملی که باعث کاهش عمر صفحه کلاچ می شود.
ما در این مطلب در مورد زمان تعویض صفحه کلاج و نشانه های معیوب بودن سیستم کلاچ، اطلاعاتی را به شما همراهان گرامی ارائه میدهیم.

💢 دلایل اصلی فرسایش و استهلاک زود هنگام سیستم کلاچ

  • نیم کلاچ کردن طولانی مدت
  • خلاص نکردن دنده در توقف های کوتاه ( پشت چراغ قرمز)
  • رها کردن ناگهانی پدال کلاچ
  • رانندگی پرفشار در سربالایی‌ها
  • حمل سرنشین یا بار زیاد بیش از ظرفیت خودرو

⭕️قراردادن پا بر روی کلاچ

بعد از تعویض دنده سعی کنید به سرعت پای خودرا از روی کلاچ بردارید زیرا در صورت تماس بسیار ناچیز پای شما با کلاچ خودرو صفحه کلاچ وسیله نقلیه شما درگیر می شود و باعث کاهش طول عمر آن می شود.
با برداشتن تکیه پای خود از روی کلاچ می توانید در افزایش طول عمر صفحه کلاچ خود موثر باشید.

⭕️شتاب زیاد

برای افزایش طول عمر صفحه کلاچ، یکی از اصلی ترین فعالیت هایی که باید در نظر گرفته شود رانندگی ایمن و بدون شتاب است زیرا شتاب زیاد باعث با مشکل مواجه شدن زودتر صفحه کلاچ می شود.

⭕️فشار در سر بالایی ها

تمام جاده های جهان دارای سر بالایی ها و سرازیری هایی هستند و مهم ترین کار در این پستی و بلندی ها استفاده از دنده مناسب با وضعیت جاده میباشد.
دنده دادن مناسب با مسیر حرکت و فشار نیاوردن به موتور و سیستم کلاچ، تاثیر زیادی بر استهلاک و عمر مفید این قطعات دارد.

⭕️تعداد سر نشین

همیشه هر خودرو توان حمل تعداد مسافر خاصی را دارد که در صورت رد شدن از میزان استاندارد بر روی تمام قطعات خودرو فشاری مضاعف ایجاد می شود و باعث استهلاک بیشتر وسیله نقلیه می شود و ممکن است خودرو را زودتر با مشکل مواجه کند و این اتفاق روی صفحه کلاچ نیز تاثیر مخربی دارد و با استفاده استاندارد وزن از خودرو، می توانید از کاهش طول عمر صفحه کلاچ خود جلو گیری کنید.

 

🔶 در هنگام رانندگی ممکن است برای هر راننده ای اتفاق افتد که با مشکلات صفحه کلاچ مواجه شود، البته لازم به ذکر است که صفحه کلاچ یک قطعه مصرفی بوده و در گذر زمان و کارکرد خودرو دچار فرسوده گی شده و نیاز است که بعد از مدتی تعویض شود.
با این وجود برخی عوامل باعث مصرف و فرسودگی زودرس صفحه کلاچ می‌شوند که موارد اصلی را ذکر کردیم.
برای تشخیص مشکلات و نشانه های ضعف صفحه کلاچ باید نشانه های آن را دانست و در ادامه، نشانه های ضعف صفحه کلاچ را به شما همراهان عزیز معرفی می نماییم تا اگر با این نشانه ها مواجه شدید، اقدامات لازم را برای تعویض و تعمیر سیستم کلاچ انجام دهید.

 

💢 عیب یابی ، زمان تعمیر و تعویض سیستم کلاچ ( کیت کلاچ )

1. کلاچ سفت

در هنگام رانندگی اگر احساس کردید که کلاچ خودرو شما سفت شده است و ویژگی ارتجاعی خود را از دست داده است این نشان از ضعف صفحه کلاچ خودرو شما دارد و باید اقدام به تعویض صفحه کلاچ خود نمایید.

2. شتاب در کلاچ

وقتی شما تصمیم به تعویض دنده خودرو خود را دارید از کلاچ استفاده می کنید و بازگشت و رها سازی کلاچ یک سرعت و شتاب خاصی دارد ولی ممکن است این اتفاق با سرعت و فشار زیادی همراه باشد و کلاچ خودرو شما پای شما را به سمت بالا پرتاب نماید این اتفاق نشان از با مشکل مواجه شدن صفحه کلاچ خودرو شما می باشد.

3. صدای دنده

هنگام تعویض دنده خودرو وقتی از کلاچ مناسب خودرو شما برخوردار باشد عمل تعویض دنده به سرعت و بدون صدای اضافه ای انجام می شود ولی اگر هنگام تعویض دنده صدایی نا هنجار به گوش شما خورد این نشان از ضعف صفحه کلاچ خودرو شما است و باید هرچه سریع تر اقدام به تعویض و تعمیر آن نمایید زیرا ممکن است برای دنده های خودرو شما ایجاد مشکل نماید و هزینه سنگینی بر روی دست شما قرار دهد.

4. افزایش دور موتور و تغییر نکردن سرعت

عمل تعویض دنده و افزایش دنده، جهت افزایش سرعت و شتاب خودرو می باشد و این عمل گاهی اوقات ممکن است با مشکل مواجه شود و شتاب و سرعت انتظار رفته برای خودرو شما ایجاد نشود. این عمل یکی از نشانه های صفحه کلاچ مشکل دار می باشد و شما برای بهبود عمل کرد خودرو خود باید اقدام به تعویض آن نمایید.

بصورت کلی توضیحات فوق در جهت عیب یابی سیستم کلاچ را میتوان در این موارد خلاصه کرد:

  • صدا دادن به هنگام تعویض دنده‌
  • عدم تناسب افزایش دور موتور و افزایش سرعت خودرو 
  • افت توان و شتاب خودرو
  • از دست رفتن حالت ارتجاعی پدال و خشک و سفت شدن آن
  • پرتاب پا به سمت عقب هنگام رها کردن پدال کلاچ
  • لرزش موتور و اتاق خودرو به هنگام شروع حرکت از حالت توقف

این مطلب در تاریخ 1400/01/05 ویرایش و به روز رسانی شده است.

روغن موتور، گیربکس و هیدرولیک

⭕️چراغ روغن

چراغ هشدار فشار روغن موتور معمولا با علامت ظرف روغن یا واژه oil نشان داده می شود. اگر چراغ روغن روشن بماند به این معنی است که اویل پمپ روغن تحت فشار را از دست داده که این موضوع ممکن است، منجر به آسیب جدی به موتور شود که ظرف فقط چند ثانیه رخ می دهد. از میان همه چراغ های هشدار چراغ فشار روغن بیشترین خطر را برای آسیب مکانیکی جدی فراهم می آورد.بعلاوه راننده کمترین زمان را در اختیار دارد تا بهترین عملکرد را در هنگام روشن شدن این چراغ داشته باشد.

🔴اگر چراغ روغن همچنان روشن باقی مانده است بلافاصله خودرو را به کنار جاده کشانده و موتور را خاموش کنید با امداد خودرو تماس بگیرید تا خودرو را بکسل کنند در این حالت پیشرانه در موقعیت خطرناکی قرار گرفته است. سعی نکنید به رانندگی ادامه دهید زیرا با این کار دامنه آسیب را بیشتر می کنید و یک خسارت جزئی خودرو را به تعویض کامل موتور می کشاند.

روغن موتور چندین کار انجام می دهد:

🔴اولین کار روغن این است که قطعات فلزی داخل پیشرانه را روان کاری کرده و اصطکاک را کاهش می دهد تا به نرمی حرکت کنند.

🔴دومین کار روغن این است که به پخش و توزیع متناسب گرما در موتور کمک کرده و مانع از این می شود تا قظعات در اثر حرارت زیاد ذوب شوند یا آسیب ببینند. آخرین کاری که روغن موتور انجام می دهد این است که و کثیفی و ذرات ریز را جمع کرده و آنها را در روغن فیلتر موتور قرار می دهد. کم کردن روغن ممکن است به دلیل نشتی آن باشد در این صورت بهتر است واشرها و درزبندی ها بررسی شوند یا ممکن است هنگامی که برای بار آخر روغن را عوض می کردید.فیلتر روغن یا پیچ کارتر خوب بسته نشده باشد . اگر روغن سوخته باشد احتمالا قطعات داخلی موتور نیاز به تعویض دارند یکی از آنها ممکن است رینگ پیستون و یا اویل پمپی باشد که ضعیف یا خراب شده است.

⭕️اهمیت توجه به روغن ترمز

بدون شک سیستم ترمز هر خودرو و وسیله نقلیه را می توان به عنوان یکی از مهمترین قسمت های آن نام برد که وظیفه سنگین ایمنی سرنشینان را بر عهده دارد. انجام صحیح این وظیفه و عملکرد سیستم ترمز بستگی شدیدی به مایع ترمز (روغن ترمز) درون آن دارد.

روغن ترمز یا مایع ترمز، سیالی است که وظیفه انتقال فشار از پمپ ترمز به بوستر و لنت ترمز را بر عهده دارد. این مایع بدلیل خصلت عملکرد خود باید دارای حداقل تراکم پذیری باشد. به راحتي در آب حل ميشود. رنگ را به سرعت از بين ميبرد و قابليت جذب رطوبت دارد

روغن ترمز که بر پایه گلیکول تولید می شود و از خاصیت تراکم ناپذیری و نقطه جوش بالایی برخوردار است و اخیرا با پایه سیلیکونی نیز تولید شده است که البته با این که خواص آن نسبت به پایه گلیکول بهبود یافته است .

طبقه بندی روغن های ترمز توسط معیارهای تعیین شده از طرف دپارتمان حمل و نقل ایالات متحده انجام می گیرد. این طبقه بندی، روغن های ترمز را به دسته های DOT3، DOT4 و DOT5 تقسیم می کند. روغن ترمز های DOT3 و DOT4، روغن های بر پایه ی گلیکول می باشد که توانایی جذب آب را دارد. روغن ترمز DOT5 یک روغن پایه ی سیلیکونی بوده و فاقد توانایی جذب آب است.

به توصیه کارشناسان و سازندگان خودرو در صورت زندگی و تردد خودروی شما در آب و هوایی مانند شهر تهران،روغن ترمز خودرو می بایست هر دو سال يك بار يا با طي هر 40 تا 50 هزار كيلومتر اقدام تعویض گردد و در صورت تردد زندگی در مناطق شرجی و مرطوب مانند شهرهای شمالی، ضروریست روغن ترمز خودرو هر سال يكبار و يا هر 20تا 25 هزار كيلومتر تعویض شود.

🔴 نحوه تشخیص زمان تعویض

خيلي راحت و با چشم مي توان تشخيص داد كه روغن ترمز اشباع شده. روغن ترمز تازه بسيار شفاف است اما روغن اشباع شده كدر به نظر مي آيد.

هيچگاه چند مارك مختلف روغن ترمز را با هم تركيب نكنيد.

از ريختن روغن هاي هيدروليك و روغن موتور يا هر ماده ي ديگري در سيستم اجتناب كنيد زيرا به سرعت به سيستم ترمز آسيب ميزند و همچنين به خاطر نداشتن خواص روغن ترمز عملكرد خوبي نخواهد داشت.

هميشه سعي كنيد از روغن ترمز تازه و نو براي پر كردن روغن ترمز استفاده كنيد و سعي كنيد به مقدار مورد نياز و در قوطي هايي با حجم كم خريداري كنيد زيرا روغن ترمزي كه براي مدتي در معرض هوا قرار گرقته باشد اشباع شده و خاصيت خود را از دست ميدهد.

از روغن ترمزهايي كه مدت طولاني در جايي نگه داري شده است نيز استفاده نكنيد.

پس از هر بار تعويض روغن ترمز حتما سیستم ترمز را براي امنيت خود هواگيري كنيد .

❌ مطالب مفید و مورد استفاده برای عموم را به دیگران نشر دهید .

💢 روغن موتور خودرو و نکاتی چند :

روغن موتور نقشی بسیار مهم را در خودرو بازی می‌کند و کارایی نامناسب آن مشکلات و هزینه‌های بالایی را برای راننده به‌همراه دارد.

پایه بیش تر روغن های موتور که به آن‌ها، روغن‌های مینرال یا معدنی گفته می‌شود، نفت خام است که طی فرآیندهای پیچیده به محصول جهت مصرف نهایی در خودروها تبدیل می شود. البته روغن موتور در سال‌های اخیر به جز نوع مینرال، به دو نوع نیمه‌سنتتیک و تمام‌سنتتیک نیز تقسیم می‌شود که در حقیقت انواعی از روغن مهندسی‌شده هستند. وظایفی که روغن های روان‌کار در پیشرانه خودرو بر عهده دارند، به طور خلاصه عبارتند از:

الف- روان‌کاری:
به حداقل رساندن اصطکاک و ساییدگی میان قطعات در حین کارکرد

ب- انتقال حرارت:
خارج ساختن حرارت ایجاد شده در موتور و خنک کردن قطعات متحرک

ج- آب‌بندی:
با تشکیل لایه‌ای از روغن میان پیستون و سیلندر در موتورهای درون‌سوز به منظور جلوگیری از فرار گازهای متراکم

د- ضربه‌گیری:
جذب بخشی از ارتعاشات و ضربات حین انجام اعمال مکانیکی روی قطعات

هـ- انتقال مواد:
انتقال ذرات ناشی از سایش قطعات و نیز ترکیبات حاصل از تجزیه روغن و سوخت

⭕️ برای کارایی بهتر روغن موتور خودرو چه نکاتی را رعایت کنیم؟

بخش عمده وظایف فوق را مواد افزودنی که به روغن پایه اضافه می شوند، انجام می‌دهند. این مواد در عین حال، رنگ روغن را کمی تیره می کنند، ولی از شفافیت آن نمی‌کاهند. برای آن که همیشه خودرویی سرحال داشته باشیم، بهتر است موارد زیر را مو به مو اجرا کنیم .

1- رنگ روغن به تنهایی ملاک مناسبی برای تشخیص کیفیت روغن موتور نیست و فقط افراد متخصص می توانند تا حدودی با بررسی ظاهری و نهایتا با انجام آزمایش های مربوطه، در مورد کیفیت روغن اظهار نظر کنند. مواد افزودنی مورد استفاده در روغن موتور، معمولا موجب تیره شدن رنگ آن می شوند. روغن موتورهای مرغوب در اثر جذب براده های فلزات ناشی از سایش قطعات روی یکدیگر، دوده ناشی از احتراق، گرد و غبار و سایر آلاینده ها، تیره‌تر می شوند. اما تفاوت روغن کارکرده و کارنکرده در شفافیت آن‌هاست، به طوری که روغن مناسب و دارای افزودنی های ویژه، شفاف و کمی تیره است. اما روغن کارکرده علاوه بر تیره بودن، کدر هم می باشد و این کدر (سیاه) شدن رنگ روغن موتور حین کارکرد، نشانه افت کیفیت روغن نبوده، بلکه نشانه عملکرد صحیح روغن در موتور و مصرف تدریجی افزودنی های روغن موتور است و لذا سیاه شدن رنگ روغن موتور نشانه فرا رسیدن زمان تعویض آن نبوده و تا کیلومتر پیمایش توصیه شده خودروساز و شرکت تولید کننده روغن موتور، کارایی لازم را خواهد داشت. بنابراین چنان‌چه رنگ روغن پس از مدتی کارکرد تغییر نکند، نشانه عدم توانایی انتقال مواد زائد و رسوبات از لابه لای قطعات و در نتیجه نامناسب بودن آن است.

2- نوع روغن موتور مصرفی باید با نوع موتور وسیله نقلیه متناسب باشد. در این مورد لازم است به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرده و توصیه سازنده خودرو مد نظر قرار گیرد.

3- مصرف‌کننده روغن موتور، باید از استاندارد سطح کیفی و پیمایش واقعی روغن موتور شناخت کافی داشته باشد.

4- استفاده از روغن های مظروف تولیدشده توسط سازندگان معتبر که روی بسته‌بندی آن‌ها، مشخصات مربوطه شامل سطح کیفی و کیلومتر کارکرد مناسب درج شده است، مطمئن‌تر است.

5- تنظیم موتور به منظور جلوگیری از وارد شدن فشارهای اضافی روی قطعات آن و هم‌چنین بررسی وضعیت روغن موتور ضروری است.

6- شرایط عملیاتی کارکرد موتور از قبیل مدت زمان فعالیت، میزان بار وارده، دما، رطوبت و سایر عوامل محیطی، تاثیر مستقیم بر کارایی و کیفیت روغن موتور دارند.

7- تعویض به‌موقع فیلترهای هوا و روغن و نیز شست وشوی بدنه موتور، موجب افزایش عمر روغن می گردد.

8- کیفیت لاستیک و تنظیم باد آن، از وارد شدن بار اضافی بر موتور کاسته و زمان تعویض روغن موتور را به تاخیر می اندازد.

9- راکد ماندن روغن در داخل موتور دلیلی بر حفظ کیفیت آن نیست، بلکه باید پس از چهار تا شش ماه برای روغن های با سطح کیفی پایین و شش تا 12 ماه برای روغن های تولید شده با سطح کیفی بالا، روغن کارنکرده را تعویض کرد. برای تعیین زمان دقیق‌تر بایستی به توصیه‌های سازنده خودرو، توجه کرد.

10- سطح روغن نشان‌داده‌شده روی میله اندازه‌گیری یا همان گژ واقع در مخزن روغن، همواره باید بین دو علامت L و H باشد. به طور کلی اگر به خط پائینی یا L نزدیک تر باشد بهتر از این است که به H یا خط بالایی برسد.

11- در صورت کاهش میزان روغن، مقدار اضافه‌شده باید از همان نوع قبلی باشد.

12- داشتن گران‌روی یا ویسکوزیته مناسب از مشخصه‌های مهم روغن موتور است. استهلاک بیش‌تر، افزایش حرارت قطعات موتور، مصرف سوخت بالاتر و دیر روشن شدن در هوای سرد از معایب عدم انتخاب صحیح روغن متور با گران‌روی مناسب است.

13- به منظور حصول اطمینان از کارکرد مناسب، استفاده از روغن‌های چند درجه‌ای یا مالتی‌گرید که به آن‌ها چهارفصل هم گفته می‌شود بهتر است.

14- شرایطی نظیر رانندگی با سرعت بالا ویا طولانی مدت، دماهای بالا، نقاط با شیب تند، پیمودن مسافت های بسیار کوتاه، خاموش و روشن کردن متناوب موتور، حرکت در ترافیک های سنگین شهری و درصد بالای گوگرد سوخت (در موتورهای دیزلی) مصرف روغن موتور را افزایش داده، از کیفیت و عمر آن می کاهد.

 مناسب ترین زمان تعویض روغن موتور

شاید بارها شنیده باشید که فلان روغن موتور را در 5000کیلومتر ویا 10000 کیلومتر باید تعویض کرد.ملاک این زمان کارکرد چیست؟وبه چه دلیل این زمان برای روغنهای مختلف متفاوت است .این نوشته به شما کمک خواهد کردضمن کسب اطلاعات لازم در خصوص موارد تاثیر گذار در تعویض روغن، زمانی که روغن موتور دستگاه باید تعویض شود مشخص می گردد

زمان مناسب جهت تعویض روغن خودرو

توصیه اغلب سازندگان خودرو در مورد زمان و کیلومتر تعویض روغن موتور در خودروهای بنزینی با تکنولوژی روز دنیا هر 12000 هزار کیلومتر (7500 مایل)، یا هر یک سال یک بار می باشد. با این حال شرایط ذکر شده در مورد کارکرد خودرو در حالت معمولی می باشد بنابراین در شرایط سخت کارکرد…
توجه کنید که هنگام تعویض روغن موتور و فیلتر روغن، زمان تعویض روغن موتور به مسافت طی شده خودرو و مدت زمان ماندن روغن در داخل کارتر موتور بستگی دارد. زیرا تغییرات خواص روغن موتور هم بستگی به مقدار کارکرد موتور دارد و هم بستگی به مدت زمانی که روغن در موتور بوده است. موارد استثنایی مثلا استارت زدن زیاد در هوای سرد یا حرکت زیاد در مسیرهای پر ترافیک، مدت زمان تعویض روغن موتور و فیلتر روغن را جلو می اندازد.
توصیه شرکتهای نفتی در مورد زمان تعویض روغن جهت محافظت بیشتر موتور خودرو 3 تا 6 ماه، بدون هیچ کارکردی و حداکثر کیلومتر 4800 (300 مایل ) درهر شرایط کارکرد می باشد.
از روغن های موتور استاندارد خودرور خود استفاده کنید
بهتر است هر وقت که روغن موتور را عوض می کنید فیلتر روغن را هم تعویض کنید.
روغن موتور نباید از علامت های روی گیج (گژ) بالاتر و یا پایین تر باشد زیادی روغن موتور باعث افزایش مصرف بنزین شده و علاوه بر تشکیل لایه رسوب کربنی به شمع های موتور آسیب می زند.
در شرایط کارکرد سخت مثل طی مسافت های کوتاه، در جا کار کردن زیاد، ترافیک و یا حرکت در محیط های با گرد و غبار زیاد، شرایط آب و هوایی نامناسب (مناطق سرد سیر)، (مناطق گرم سیر)، روغن موتور را هر 5000 هزار کیلومتر تعویض کنید.
البته روغن برخی خودرو های جدید را می توان تا 12000 کیلومتر تعویض نمود اما باید توجه داشته باشیم افزایش کیلومتر تعویض موجب افزایش صدمات ناشی از تجمع رسوبات به صورت لجن و کاهش کارایی و آلودگی بیشتر محیط زیست می گردد.

چرا روغن موتور باید تعویض گردد:

روغن از زمان شروع کار موتور در معرض اکسیده شدن و تجزیه حرارتی و آب و سوخت خام قرار دارد.لذا روغن پایه آن شروع به آلوده شدن و از دست دادن کیفیت خود می نمائید.و از طرفی مواد افزودنی آن نیز رفته رفته مصرف می شوند.مثلا مواد افزودنی پاک کننده ظرفیت معینی برای جذب و معلق نگه داشتن ذرات دارد.جالب است بدانید به ازای مصرف یک لیتر بنرین ، یک لیتر آب تولید می شود که مقداری از آن به صورت بخار از اگزوز خارج می شود و مقداری از آن نیز به روغن اضافه می شود.

 ایا سیاه شدن روغن نشاندهنده رمان مناسب برای تعویض روغن است؟

بسیاری تصور میکنند که سیاه شدن روغن دلیل خراب شدن آن است.در صورتیکه عکس آن صادق است.یعنی اگر در یک دستگاه سالم روغن پس از مدتی استفاده سیاه نشد  باید آن را تعویض نمود. در یک موتور سالم زود سیاه شدن روغن بعلت خاصیت پاکنندگی روغن موتور است ، یعنی ماده افزودنی پاک کننده در روغن موتور ، دوده حاصل از احتراق را در خود بصورت معلق نگه می دارد و طبعا سیاه می شود.اگر روغن موتور شما دیر سیاه شده باید نگران شد.بدین معنی که روغن قدرت جدب و معلق نگه داشتن دوده ها و مواد زائد را ندارد. واین دوده ها و آلودگی ها روی قطعات موتور و لابلای آنها ته نشین شده و باعث عدم انتقال حرارت ، سائیدگی ، چسبیدن رینگ و روغن سوزی بیش از اندازه و کاهش تراکم گاز و کشش موتور خواهد شد.

عوامل موثر در مدت کارکرد تعویض روغن موتور :

1- شرایط کار دستگاه و موتور آن

2-کیفیت مکانیکی موتور به ویژه سیستم سوخت رسانی و انژکتورها و نیز وضیعت برق آن

3-کیفیت روغن موتور و سوخت مصرفی

4-کیفیت فیلترهای هوا و روغن

5-نوع و مدل و سال ساخت موتور و خودرو

6-مدت زمانی که روغن در کارتر می ماند

منظور از شرایط کار موتور و خودرو چیست؟

1-سرعت خیلی زیاد خودرو ، و رانندگی در فواصل طولانی (تخته گاز رانندگی کردن)

2-رانندگی با بار زیاد و در سر بالائیها و یدک کشیدن ها

3-زیاد در جا کارکردن موتور (مثل ترافیک سنگین)

4-رانندگی در سرما قبل از اینکه موتور کمی گرم شده باشد

5-به طور مستمر مسافتهای کوتاه را طی کردن و خودرو را خاموش و روشن کردن به ویژ در سرما

6-رانندگی در هوائی که خیلی مرطوب و یا خیلی گرد و غبار داشته باشد.

لذا در این شرایط توصیه می گردد که روغن موتور زودتر تعویض گردد . با توجه به تجربیات موجود رعایت این نکته برای طول عمر موتور توصیه می گردد

نوع و کیفیت سوخت چه نقشی در تعویض روغن دارد؟

سرب موجود در بنزین که برای بهسوزی بهتر به بنزین اضافه می شد پس از ورود به روغن باعث اکسید شدن سریعتر روغن می گردید.در حال حاضر این ماده از بنزین موجود در کشور حذف گردیده است.بنزین با اکتان پایین نیز به دلیل عدم یک احتراق کامل باعث اضافه کردن دوده بیشتر به روغن می گردد.استفاده از بنزینهای سوپر نیز این مورد را تاحدودی کاهش می دهد.

ایا نوع روغن نقش مهمی در مدت زمان تعویض خواهد داشت؟

عموما با بالا رفتن مدل خودروها شرایط موتور نیز از لحاظ سرعت و راندمان حجمی و در نتیجه فشار وارده و درجه حرارت ایجاد شده بالاتر می رود.سازندگان سعی نموده اند علاوه بر ساخت روغن های متناسب با مدل های جدید روغن هائی نیز بسازند که مدت زمان تعویض آن نیز بیشتر باشد.لذا معتبرترین مرجع برای تعویض روغن سازنده موتور است.سازندگان موتور معمولا موتور را برای حالت عادی (با شدت کار منوسط) ذکر می کنند.بدیهی است اگر شرایط کار موتور سخت تر شود باید زمان تعویض روغن را کاهش داد.

میزان کارکرد نوع و کیفیت روغن موتور
۳۰۰۰کیلومتر CC/SC
۴۰۰۰کیلومتر CC/SD
۵۰۰۰کیلومتر SE/CC
بیش از ۱۰۰۰۰کیلومتر SG

**این حروف مشخص کننده سطح کیفیت بر روی ظرف حاوی روغن درج شده است

توجه:اگر خودرو مدت قابل ملاحضه ائی در یک طوفان خاک یا شن (مثل حرکت در نقاط کویری) کار کند ، وضعش از حالت عادی متفاوت است و روغن را باید در اولین فرصت تعویض کرد چون مقدار قابل ملاحضه ائی خاک و ماسه وارد روغن شده و آنرا به گرد سمباده معلق در روغن تبدیل نموده است که اگر تعویض نشود به سرعت سائیدگی و فرسودگی ایجاد خواهدشد.

نکته جالب و مهم دیگر اینکه در سالهای اخیر با وجود معرفی استانداردهای بسیار بالا برای کیفیت روغن موتورها توصیه زمان تعویض توسط سازندگان خودروها برای این روغن ها افزایش نیافته است وحتی کاهش یافته است.مثلا اکثر خودروسازان یک روغن API SJ را برای حدود 10000کیلومتر کارکرد توصیه می کننددر صورتیکه با توجه به کیفیت بالای این روغن ها انتظار 20000کیلومتر و بیشتر می رفت.علت اینست در موتورهای امروزی میزان روغن سوزی به دلیل مسائل زیست محیطی ، بسیار محدود شده و لذا سر ریز روغن جدید روی روغنی که داخل موتور است ، کاهش یافته و روغن داخل موتور بدون انکه توسط سرریز روغن جدید تقویت شود باید بار شدید کار در موتور را تحمل کند که مسلما میزان این تحمل محدود خواهد شد.

لذا با توجه به اینکه در بازار کشور روغن برای موتور ها در هر درجه ائی یافت می شود توصیه می گردد با رجوع به دستور العمل کارخانه سازنده نسبت به استفاده از روغن توصیه شده اقدام گردد و فقط در خصوص زمان تعویض ، مسائل ذکر شده رعایت گردد.

موارد مهم

  •  جهت تخلیه روغن موتور استفاده از دستگاه های مکش روغن از بالا توصیه نمی شود به دلیل تجمع رسوبات، لجنها و سایر آلاینده ها در کف کارتر، بهتر است که تخلیه روغن موتور از محل پیچ کارتر باشد.
  • روغن موتور ها با سطح کیفیت (API) پایین تر به هیچ وجه نباید برای موتورهای با تکنولوژی بالا تر استفاده شود.
  • برای استفاده از روغن های با سطح کیفیت (API) بالاتر نیز برای خودروهای قدیمی بایستی احتیاط کرد و به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنیم.
  •  از مخلوط کردن یک مدل روغن با روغنهایی که سطح کیفیت شان با هم متفاوت است خوداری کنیم.
  •  سیاه نشدن روغن به معنای مرغوبیت آن نیست، بلکه بدین معناست که روغن قابلیت جذب ذرات اسیدی و ناخالصی ها را نداشته است.
  •  در هنگام شستشوی موتور خودرو مقداری روغن و چربی شسته شده و به زمین می ریزد که شدیدا” باعث آلودگی محیط زیست می گردد.
  •  روغن سوخته، روغن ترمز، ضد یخ، و باتری خراب برای محیط زیست زیان آور است لذا از دور ریختن آنها در محیط زیست خودداری نموده و یا آنها را به عنوان زباله های زیان آور تحویل مامورین بازیافت دهید.

سیستم روغنکاری خودرو

موتور بوسیله روغن موجود در کارتل روغنکاری می شود روغن توسط پمپ  از کارتل کشیده شده و به تمام قطعاتی که حرکت نسبی دارند ارسال می شوند روغن موتور که  بین 4 تا 6 لیتر است توسط اویل پمپ مکیده شده و پس از تصفیه بوسیله فیلتر با فشار معینی به مدار روغنکاری ارسال شده و سپس به یاتاقانهای اصلی و فرعی هدایت می گردد.روغن رسیده به هر یاتاقان در سطح محور توزیع  شده و  مقداری از ان از سوراخ لنگ به محورهای لنگ ارسال گردیده و انها را روغنکاری می کند محورهای لنگ در حال چرخش روغنهای خارج شده از یاتاقان را به دیواره های  سیلندر  و زیر پیستون می پاشند که دو  عمل ضمن  آن  صورت می گیرد:

ابتدا روغنکاری دیواره سیلندر و پیستون , سپس خنک کاری پیستون و سیلندر روغن های  برگشتی  از دیواره سیلندر روی یاتاقان های اصلی , میل سوپاپ , تایپت ها و دنده میل سوپاپ  پاشیده شده  و انها را روغنکاری می کند. تایپت ها  هیدرولیکی  بوسیله مدار  اصلی روغن کاری  می شوند میل اسبکها و دستگاه سوپاپ بوسیله لوله روغن منشعب از مدار اصلی روغنکاری می شوند. از مدار اصلی لوله نازکی روغن را به نشاندهنده فشار روغن انتقال می دهد و  یا این عمل بوسیله سیم بطریقه الکتریکی از مدار روغن فرمان می گیرد.پس از اویل پمپ  فیلتر  تصفیه روغن  قرار دارد که  روغن  تحت فشار را قبل از استفاده در یاتاقانهاتصفیه می کند

روش های کنترل روغن ریزی

روغن ریزی یاتاقانها جلو و عقب میل لنگ را بوسیله کاسه نمد  کنترل می کنند روی میل لنگ و قبل از  یاتاقان ها عقب  یک صفحه  روغن برگردان وجود دارد  که قطرش  بیشتر از قطر میل لنگ بوده و روغنهای رسیده را به کارتل باز می گرداند. با وجود پیش بینی های لازم  جهت  جلوگیری از روغن ریزی معهذا نشتی کمی از دو انتهای میل لنگ غیر قابل  جلوگیری  می باشد در  صورت خرابی  یاتاقانها و کاسه نمدها مقدار نشتی افزایش یافته و در یاتاقان ها  عقب  روغن های نشت کرده به صفحه کلاچ نفوذ نموده و کار دستگاه کلاچ را مختل می نماید

چگونه روغن موتور الوده می شود

بیشترین علت  الوده سازی  روغن موتور  احتراق ناقص  است زیرا از طریق محفظه احتراق دوده و پس مانده های سوخت ناقص وارد کارتل  شده  و با قطرات بخار اب ترکیب گردیده و مواد شیمیایی مضری بوجود می آورد اکثر مواد  الوده  ساز روغن  در موقع سرد کار  کردن موتور  به کارتل نفوذ می کند در هنگام گرم کار کردن موتور اب  حاصل از سوختن  هیدروکربور  بصورت بخار  از اگزوز خارج شده و تقطیر نمی شود.در اثنای  فعل  و انفعالات  مواد  خورنده ای  مانند اسید  سولفورو تولید می شود که همراه بخار آب تقطیر گردیده  و وارد  کارتل می گردد  عمل تقطیر  اب و  اسید سولفورو  در موقعی  شدت می یابد که درجه حرارت دیوراه  سیلندر کمتر از  60 درجه سانتیگراد  باشد این  مواد پس از  تقطیر به کارتل ریخته و به علت سنگینی  در کف  ان قرار می گیرد  مواد رسوب کرده با کثافات و  فلزات پوسیده  و ذرات ر  ترکیب شده  و در اثر گرمای  محیط  ترکیبات لجنی چسبنده ای  تولید می کند  که باعث انسداد مجاری روغن می گردد. از  طرف  دیگر در  موتور سرد بنزین از دیواره های سیلندر به کارتل  نفوذ و روغن  موتور  را رقیق می کند  روغن  رقیق شده نه  تنها کیفیت روغنکاری  مطلوبی ندارد بلکه  مقدار نشتی و  روغن ریزی نیز افزایش می یابد. مقدار تقطیر  اب و  اسید سولفورو ظرف  چند دقیقه در هوای سرد برابر است با تقطیر همان مقدار آب و اسید که در چندین ساعت در هوای گرم و شرایط عادی انجام گیرد.

پمپ روغن یا اویل پمپ

در همه موتورها نیروی  پمپ روغن از میل  سوپاپ تامین می شود، گاهی دندانه محرک روی محور پمپ روغن قرار دارد و انتهای ان نیز بصورت کوپلینگ میل دلگو را بحرکت در می اورد و گاهی دندانه محرک روی محور دلکو قرار داشته و اویل  پمپ بوسیله  کوپلینگ از انتهای محور دلکو نیرو می گیرد.

پمپ روغن دنده ای

اویل پمپ دنده ای  رایج ترین پمپ روغن است که نیروی  خود را از میل سوپاپ دریافت می کند درپمپ دنده ای  دو چرخ دندانه  وجود دارد  که با یکدیگر درگیر  بوده  و در محفظه داخلی  پمپ گردش می کنند یکی از دو چرخ دندانه محرک است و بوسیله محور  پمپ روغن می گردد و  دیگری متحرک بوده و در روی محور ثابتی که در داخل بدنه پمپ قرار دارد حرکت می کند.وقتی  چرخ دندانه ها  در داخل محفظه بسته  پمپ حرکت چرخشی می کنند در قسمتی از محفظه حجم مرتبا افزایش پیدا کرده و فشار در انجا کاهش  می یابد در این قسمتی که افزایش حجم ایجاد می شود  لوله  مکشی  پمپ را قرار  داده اند  و در ان  قسمتی  که حجم به  کوچکترین  مقدار  خود می رسد لوله فشاری یا خروجی را نصب می کنند، بنابراین با  چرخش دندانه ها  روغن از کارتل مکیده شده و وارد فضای داخلی پمپ می شود سپس با چرخش  بدور دندانه ها  به محفظه ای که دارای  حجم کوچکی  است  هدایت  گردیده  و فشار آن افزایش  می یابد  روغن  با همین  فشار  وارد مدار  روغنکاری  شده و  به وظیفه خود  عمل می کند.

پمپ روغن روتوری

پمپ روغن روتوری  مانند پمپ دنده ای است  تفاوت  ان با نوع دنده ای در روتور خارجی ان  است روتور خارجی در محیط  دندانه محرک واقع  شده  و بطور  داخلی در ان شیارهایی ایجاد  کرده اند روتور خارجی  بجای چرخ دنده دیگر  عمل می کند  مرکزهای  روتور خارجی و روتور داخلی  رویهم منطبق نیست و لذا روتور داخلی با محور اویل پمپ هم  مرکز بوده  و فقط حرکت دورانی  می کند در صورتی که روتور خارجی دارای مرکز دوران خارج از  مرکزی بوده و وقتی بوسیله روتور  داخلی به  حرکت  در می اید  دو  حرکت  انجام می دهد  یکی حرکت  دورانی   و دیگری  حرکت  انتقالی بنابراین هرگاه در جایی که  حجم  بزرگترین  اندازه را پیدا می کند سوراخی ایجاد  کرده و به کارتل وصل کنند روغن در اثر اختلاف فشار وارد پمپ می شود و اگر  سوراخ  دیگری  در تنگ ترین موضع ایجاد شود روغن تحت فشار از ان مجرا به مدار روغنکاری ارسال می شود.

سوپاپ کنترل فشار روغن یا فشار شکن

 پمپ روغن   در اکثر  مواقع بیش  از نیاز روغنکاری  موتور روغن پمپ می کند زیرا شدت جریان روغن ارسالی باید از شدت جریان روغن مصرفی زیادتر باشد تا در صورت بروز نشتی و یا افزایش روغن ریزی در یک محل کمبود روغن در یاتاقانها اصلی بوجود نیاید، بنابراین در حالت نو بودن موتور و یا عدم عیب در مدار روغنکاری  فشار  روغن  بیشتر از حد مجاز می باشد لذا مدار روغنکاری را مجهز به سوپاپ کنترل فشار می کنند.

سوپاپ فشار وظیفه دارد فشار روغن مدار را همواره ثابت نگهداشته و در صورتی که فشار از حد لازم تجاوز کند  نیروی فنر  سوپاپ خنثی گردیده و با  حرکت پیستون به  یک طرف مدار تحت فشار به مدار ورودی ارتباط پیدا می کند و فشار مدار ثابت می شود .سوپاپ فشار را معمولا خارج از ساختمان اویل پمپ می سازند  تا در صورت نیاز بتوان به سهولت آن را بازدید کرده و یا مورد ازمایش قرار داد.

منابع: جزوات آموزشی شرکت نفت بهران نوشته آقای حجت اله امانی دولت سرا

⇑بالا⇑