رله دوبل چیست؟

5 4
Read Time3 Minute, 27 Second

رله دوبل چیست ؟

یکی از اجزای الکتریکی خودرو که در صورت عدم عملکرد صحیح باعث خاموش شدن یا بد کار کردن خودرو خواهد شد، رله دوبل می باشد. همانطور که از نام این قطعه پیداست، رله دوبل در حقیقت متشکل از دو رله مجزاست که یکی از رله ها با عنوان رله اصلی و رله بعدی به نام رله دوم یا پمپ بنزین می باشد. وظیفه اصلی رله دوبل در خودرو، تامین ولتاژ برق مورد نیاز قسمت های مختلف سوخت رسانی و همچنین ECU  می باشد. رله دوبل در حقیقت قطعه ای است که وظیفه کنترل و برق رسانی به قسمت های سوخت رسانی و کامپیوتر خودرو را برعهده دارد. در صورت خرابی این قطعه، معمولا خودرو روشن نخواهد شد و عملکرد آن با اخلال مواجه خواهد شد. رله دوبل در سه حالت مختلف می تواند برق مورد نیاز قطعات خودرو را تامین کنید. از آنجا هر کدام از این قطعات در حالت های مختلف سوئیچ بسته، سوئیچ باز و خودروی روشن، به میزان نیروی الکتریکی متفاوتی نیاز دارند، از این جهت این رله در خودرو تعبیه شده است تا در این سه حالت بتواند دقیقا همان میزانی برق رسانی داشته باشد که قطعه مورد نظر نیاز داشته باشد.

 رله دوبل در سیستم سوخت رسانی انژکتوری وظیفه دارد که برق کلیه قطعاتی که با ۱۲ ولت کار می کنند ، اعم از سنسور ها ( سنسور موقعیت میل سوپاپ و سنسور سرعت خودرو ) و ایسیو ( ECU ) و عملکردها ( پمپ بنزین – کویل دوبل – انژکتورها و … ) را تامین می کند و رله دوبل دارای ۱۵ پایه و سه مرحله عملکرد می باشد .

مراحل عملکرد رله دوبل

۱ – سوئیچ بسته :

در این حالت سوئیچ خودرو به طور کامل بسته است و یک وبتاژ ۱۲ ولت از پایه ۱۰ رله دوبل برای نگه داری اطلاعات حافظه ECU ارسال می شود ( در بعضی از سیستم های انژکتوری مانند ساژم ) و در بعضی خودروها حالت سوئیچ بسته طوری طراحی شده که هر دو رله های دوبل قطع می باشند .

۲ – سوئیچ باز :

در این حالت سوئیچ خودرو به طور کامل باز بوده و ایسیو به مدت ۳ الی ۵ یا ۲ الی ۳ ثانیه به قطعات زیر ولتاژ ۱۲ ولت ارسال می کند : پمپ بنزین – انژکتورها – کویل دوبل – شیر برقی کنیتر – گرمکن سنسور اکسیژن و … البته در همه خودروهای انژکتوری به قطعاتی که در حالت ولتاژ باز ولتاژ ۱۲ ولت در مدت یاد شده ارسال می شود متفاوت می باشد .

۳ – موتور روشن :

در این حالت به طور دائم ولتاژ ۱۲ ولت مورد نیاز به کلیه قطعات ارسال می شود .

این قطعات جزو مهمترین قطعات خودرو هستند که با نیروی الکتریکی کار می کنند و اگر به هر کدام از این قطعات، میزان ولتاژ مورد نیاز ارسال نگردد، خودرو به طور کلی خاموش و یا ضعف عملکردی خواهد داشت.

ما در اینجا قصد مبحث تخصصی در رابطه با رله دوبل را نداشته و تنها به ذکر خلاصه و جزئیاتی در این موارد بسنده می کنیم که برای همه دارندگان خودرو که سررشته فراوانی از قطعات داخلی خودرو ندارند، قابل فهم باشد.

رله دوبل خودرو در کجاست؟

یکی از سوالاتی که ممکن است بسیاری از رانندگان خودرو داشته باشند، این است که مکان قرارگیری رله دوبل در خودروهای مختلف در کجاست؟ معمولا در خودروی پژو ۴۰۵ و سمند این رله در قسمت نزدیکی رادیاتور خودرو و در سمت راننده قرار دارد. در خودروی ۲۰۶ این رله در محفظه BM34 قرار دارد. در پراید، این قطعه در کنار باتری خودرو قرار گرفته است و در سایر خودروها، این رله معمولا در محفظه ECU قرار دارد.

علائم خرابی رله دوبل

  • از جمله اولین نشانه های خرابی رله دوبل، عدم روشن شدن خودرو می باشد.
    اگرخودروی شما پس از استارت زدن روشن نمی شود، ممکن است رله دوبل آن دچار مشکل شده باشد.
  • اگر پس از باز کردن سوئیچ، چراغ چک خودرو روشن نشود، می تواند نشانه ای بر خرابی رله دوبل باشد.
  • هنگام باز کردن سوئیچ، برای دو الی سه ثانیه صدای آغاز به کار پمپ بنزین شنیده می شود. اگر این صدا پس از باز کردن سوئیچ شنیده نشود، می تواند دلیل بر خرابی رله باشد.
  • پس از باز کردن سوئیچ، صدای تیک ماننده خفیفی از خودرو شنیده خواهد شد که در صورت خرابی رله، این صدا شنیده نمی شود.

دیاگ چیست؟ و دیاگ زدن خودرو به چه معناست ؟

1 0
Read Time4 Minute, 42 Second

عیب یابی سیستم های برقی و موتوری خودروها با استفاده از ابزارهای نشان دهنده خاصی که به دیاگ تولز (Diagnostic tool) معروفند.

دیاگ (به انگلیسی: diagnosis) از کلمهٔ انگلیسی Diagnosis به معنی تشخیص گرفته شده است. در موتور خودروها حافظهٔ موقتی به نام ECU وجود دارد. با استفاده از دستگاه این کد شناسایی می‌شود و خطای ایجاد شده اصلاح می‌گردد یا در صورت نیاز قطعهٔ مورد نظر تعویض می‌شود. به این ترتیب وضعیت خودرو به حالت اولیه بازمی‌گردد.
به دنبال لزوم بکارگیری مدارات الکترونیک در خودروها و کاربردی شدن آن در صنعت خودروسازی، مدارات گوناگونی مخصوص خودرو طراحی و بکارگرفته شد (کامپیوترخودرو یا ECU)
عیب یابی این سیستم ها به دلیل پیچیدگیهایی که دارند مستلزم استفاده از ابزارهای خاصی هستند که به دیاگ تولز (Diagnostic tool) معروفند.
دیاگ که مخفف کلمه دایاگنوستیک ( Diagnostic ) است به نوعی عملیات خطایابی توسط دستگاه مخصوصی گفته میشود که اطلاعات را از کامپیوتر خودرو استخراج میکند و بعد از آنالیز کدهای خطا موجود در آن، میتوان به ایرادهای جزیی و کلی خودرو پی برد.

دستگاه دیاگ یا عبارت فارسی آن دستگاه عیب یاب دستگاهی است الکترونیکی که با کامپیوتر خودرو ارتباط دیجیتالی برقرار کرده و با دریافت برخی اطلاعات از آن تعمیرکار را برای عیب یابی خودرو کمک می‌کند. دستگاه دیاگ یک دستگاه جادویی نیست و بیشتر زحمت عیب‌یابی را تعمیرکار باید شخصا برعهده داشته باشد. اطلاعاتی که دستگاه عیب‌یاب از کامپیوتر خودرو دریافت می کنند به چند دسته تقسیم می شوند:

کدهای تشخیص عیب سیستم انژکتوری (عمدتا عیوب الکترونیکی)
کدهای عملکردی موتور

خواندن پارامترها در حالت موتور خاموش که برای این مرحله کامپیوتر یا کامپیوترهای خودرو باید روشن باشند. پس لازم است سوییچ را کاملا باز کنید (حالت اکسسوری کافی نیست) اما نیازی به روشن کردن موتور هم نیست. بلافاصله باید ارتباط کامپیوتر با دستگاه دیاگ برقرار شود
كدهای تشخيص عيب مربوط به عيوب الكتريكی يا الكترونيكی هستند كه در سيستم انژكتوری موتور شامل سنسورها و انژكتورها و ساير عملگرها بوجود آمده و ECU خودرو آنها را تشخيص می‌دهد. اين كدها در حافظه ECU ذخيره شده و دستگاه دياگ این اطلاعات را از ECU خودرو دریافت می کند و بعد از دریافت این کدها آنها را روی صفحه نمایش می دهد.
تعميركار با کمک این کدها می تواند نسبت به رفع عیب خودرو اقدام نماید و با مشاهده این کدها متوجه می شود که کدامیک از قطعات معیوب است. اما سریعا نباید نسبت به تعویض قطعه اقدام کرد!

عیوب مونتاژی یکی از عیوب رایج در سیستمهای انژکتوری موتور خودروها می باشند!
تصور کنید که کانکتور یکی از سنسورها در جای خود شل شده باشد. مسلما وقتی اقدام به تعویض سنسور می کنید، کانکتور آنرا جدا کرده و بعد برروی سنسور جدید محکم جا زده می‌شود … از کجا معلوم که سنسور اولیه سالم و تنها کانکتور آن شل نشده بوده باشد !!! با این کار، عیب شناسایی نشده و تنها بهای سنسور تعویضی به حساب صاحب خودرو نوشته می‌شود.


تشخیص عیوب موتور براساس پارامترها عملکردی راه حل علمی برای تشخیص و عیب یابی است.
لازم به ذکر است که یک تعمیرکار ماهر نیاز کمتری به استفاده از دستگاههای کامپیوتر موسوم به دیاگ تولز دارد زیرا بسیاری از عیوب بوجود آمده در موتور خودروها منشاء مکانیکی داشته و دستگاه دیاگ قادر به تشخیص آنها نیست. اما استفاده از دستگاه دیاگ به عنوان دستگاه اندازه گیری مقادیر عملکردی موتور کمک موثرتری برای تشخیص صحیح عیوب خواهد بود.
خواندن پارامترهای كاری موتور روشن از ديگر قابليتهای دستگاههای عيب ياب است. پارامترهای موتور عبارتند از سرعت موتور، دمای هوا، دمای آب، آوانس جرقه، مقدار سوخت، لين يا ريچ بودن دود اگزوز، مقدار باز بودن دريچه گاز، مقدار باز بودن استپر موتور، و موارد ديگر كه با بررسی آنها می‌توان كاركرد موتور را دقيقا مورد بررسی و ارزيابی قرار داد. اگر كسی بتواند همزمان با بررسی كدهای خطا ، پارامترهای كاری موتور را نيز مد نظر قرار دهد می‌تواند به راحتی عيب موتور اعم از عيوب برقی يا حتی عيوب مكانيكی را نيز تشخيص دهد.

تفاوت دستگاه های دیاگ شرکتی و دستگاه های مولتی برند

هر کمپانی خودروسازی موظف می باشد تا برای تمامی خودروهای توليدی خود دستگاه دياگ مربوط به آن را تهيه و در اختيار تمامی تعميرگاهها و مراكز سرويس خود قرار دهد، این دستگاه دیاگ همواره کاملترین، بهترین و با قابلیت ترین دستگاه برای خودروهای تولیدی آن کارخانه است.. به عنوان مثال، دستگاه دیاگ کارخانه بی ام دبلیو فقط برای خودروهای بی ام دبلیو می باشد و نمی تواند خودروهای بنز را عيب يابی کند.

دستگاه های دیاگ مولتی برند دستگاه هایی هستند که اورجینال کارخانه تولیدی نمی باشند و از این رو قابلیت های کمتری نسبت به دیاگ های شرکتی دارند. این دیاگ ها چندین برند متفاوت را پشتیبانی می کنند که قابلیت پشتیبانی از هر برند نیز بسته به شرکت سازنده و نوع دستگاه متفاوت می باشد

دستگاه های دیاگ همگی به نوعی کد خوان هستند و بطور کلی به دو دسته تقسیم میشوند، دسته دیگری به نام اسکنر ها معروفند که فوق العاده حرفه ای و کارامد هستند. بیشتر این نوع دستگاه ها را در نمایندگی خودروها لوکس، نمایشگاه های مدرن و شرکت های مرتبط با کارشناسی فنی خودرو که به صورت حرفه ای فعالیت میکنند، میتوانید مشاهده کنید. نمونه این نوع از اسکنرها را میتوان دستگاه فوق پیشرفته جی اسکن ( G-SCAN ) نام برد که قابلیت های بسیار فوق العاده ای دارد.

دستگاه های دیاگ برای اینکه بتوانند اطلاعات کامپیوتر خودرو را به نمایش در آورند باید به پورت یا درگاهی در خودرو به نام او بی دی ( OBD ) متصل شوند و البته پورت های او بی دی در خودروهای مختلف در جایگاه های مختلفی قرار دارند، بعضی در زیر داشبورد، بعضی هم زیر کاپوت و بعضی ها در کنسول میانی خودرو.

ایموبلایزر چیست ؟

0 0
Read Time6 Minute, 14 Second

ایموبلایزر چیست؟ تفاوت ایموبلایزر با دزدگیر در چیست؟ ایموبلایزر چگونه کار می‌کند؟

شاید بسیاری از ما در هنگام مشاهده آپشن‌های خودروهای امروزی، سیستم ایموبلایزر را دیده باشیم. این سیستم که در اتومبیل‌های ساخت داخل به‌عنوان یک امکان بسیار پیشرفته و مفید محسوب می‌شود دارای قابلیت‌های بسیاری است که بایستی در مورد آن بیشتر بدانیم. شاید بتوان در یک جمله این سیستم را تعریف کرد و گفت که یک نوع سیستم ضد سرقت پیشرفته است؛ ولی سوال مهم این است که آیا اتومبیل‌های دارای این امکان، نیاز به دزدگیر دارند؟! در این مقاله ایموبلایزر و سیستم‌های ضد سرقت دیگر تعریف شده و امکانات و ویژگی‌های هر یک مختصرا توضیح داده خواهند شد.

در مجموع سیستم‌های ضد سرقت در ۳ دسته تقسیم‌بندی می‌شوند:

سیستم قفل مرکزی درها

این سیستم طرز کار ساده‌ای دارد. با قفل شدن یکی از درب‌ها بقیه را قفل می‌کند و بالعکس. نیروی این کار معمولا از طریق یک موتور الکتریکی تامین می‌شود که سیگنال‌های مورد نیاز برای فعال یا غیر فعال‌سازی سیستم از طریق کنترل از راه دور یا کنتاکت‌های داخل قفل درب فرستاده می‌شود (برای مواقعی که برق خودرو قطع شده است). این سیستم دیگر به تنهایی کاربرد آن‌چنانی ندارد و معمولا بصورت ترکیب با سیستم دزدگیر یا ایموبلایزر بکار می‌رود.

سیستم‌های آلارم دهنده (دزدگیر)

این سیستم که واحد کنترل مرکزی (که در بعضی موارد با ECU یک‌پارچه هست) سیگنال‌های ارسالی از یک‌سری سنسور را کنترل می‌کند و در صورت تحریک این سنسورها، یک‌سری واکنش از پیش تعیین‌شده نشان می‌دهد؛ مثل فعال کردن آژیر و فلاشر و در مدل‌های پیشرفته‌تر ارسال سیگنال هشدار به ریموت کنترل.

سنسورهایی که در این سیستم بکار می‌رود معمولا شامل سنسورهای التراسونیک (حساس به حرکت)، سنسورهای ضربه، وارد کردن سوئیچ و در مدل‌های پیشرفته‌تر سنسورهای فشار هوا (حساس به تغییرات ناگهانی فشار هوای داخل خودرو در اثر باز کردن درب‌ها) و سنسورهای محافظت از سرقت چرخ‌ها می‌شود.

در این سیستم با فشار کلید قفل بر روی ریموت کنترل، واحد مرکزی سنسورها را تحت نظر می‌گیرد و هم‌زمان برق سوئیچ استارت را قطع می‌کند و در صورت تحریک شدن هر کدام از سنسورها، دستگاه برای مدت زمان از پیش تعیین شده‌ای آلارم می‌دهد.

حساسیت هرکدام از سنسورها نیز قابل تنظیم است. ترکیب این سیستم با قفل مرکزی امنیت خوبی را بوجود می‌آورد اما کامل نیست.

سیستم‌های ایموبلایزر الکتریکی و الکترونیکی کددار.

همان‌طور که از اسمش پیداست عملکرد هر قسمتی از اتومبیل که باعث حرکت خودرو می‌شود را از کار میندازد! و برخلاف قبلی خبری از سنسور و آلارم نیست.
در خودروهای جدید معمولا از سیستم سوئیچ ایموبلایزر (Immobilizer)دار استفاده می‌شود. سیستم ایموبلایزر یکی از جالب‌ترین سیستم‌های نصب شده در خودروهای جدید می‌باشد که در واقع نوعی سیستم ضد سرقت محسوب می‌شود. با کمک این مکانیزم با استفاده از قفل نرم‌افزاری که بر روی ECU انژکتور گذاشته می‌شود پیشرانه خودرو از روشن شدن مانع می‌شود. تا زمانی که این قفل باز نشود استارت زدن توسط سوئیچ حاصلی نداشته و پیشرانه روشن نمی‌شود.

کلیدهای خودروهای دارای ایموبلایزر شامل دو قسمت می‌باشند؛ یکی بورد الکترونیکی مربوط به ریموت کنترل (در کلید ریموت کنترل‌دار) که کار باز و بسته کردن درها را بر عهده دارد و دیگری قطعه کوچکی است که در واقع نوعی چیپ حافظه است. آنتن ترانسپوندر که بر روی سوئیچ در زیر فرمان نصب می‌شود شامل یک بورد الکترونیکی و یک سیم پیچ است که می‌تواند همانند یک مین‌یاب یک میدان مغناطیسی کوچک ایجاد نماید. وقتی کلید را در داخل سوئیچ در زیر فرمان قرار می‌دهیم چیپ حافظه داخل کلید تحت حوزه مغناطیسی ترانسپوندر قرار گرفته و فعال می‌شود. در این حالت انتن در ارتباطی دوجانبه با چیپ حافظه شروع به رد و بدل کردن اطلاعات کرده و می‌تواند کدی که ما ان را تحت عنوان Access code می‌شناسیم بر روی کلید ثبت نموده و یا آن را از روی کلید بخواند. تمام این اطلاعات ارسال و دریافت کدها و بازگشایی کدها تنها در کسری از ثانیه انجام شده و راننده متوجه مورد خاصی نمی‌شود.
در ابتدای تولید خودرو قبل از اینکه خودرو استارت بخورد توسط دستگاه دیاگ باید کلید را برای خودرو تعریف نمود. در این پروسه Access code یک‌بار برای خودرو تعریف شده و در داخل کلید ثبت می‌شود. این کد توسط یک کارت به همراه کلیدهای خودرو به مشتری تحویل داده می‌شود (البته اخیرا به دلیل مسایل امنیتی و ممانعت از سرقت خودرو این کد توسط شرکت سازنده به مشتریان تحویل داده نمی‌شود اما در صورت نیاز با نامه نگاری از شرکت سازنده دریافت می‌شود.)
بوسیله این کد صاحب وسیله می‌تواند در صورت مفقود شدن کلیدها توسط دستگاه دیاگ کلیدهای دیگری را برای خودرو تعریف نماید.

ایموبلایزر

در این خودروها معمولا یک لامپ چشمک زن قرمز رنگ که نشانه دارا بودن سیستم ایموبلایزر و نیز فعال بودن آن است در داخل صفحه نشان دهنده پشت فرمان (پنل خودرو) یا هر قسمت نمایان دیگری نصب شده است. مادامی که خودرو خاموش است این علامت فعال بوده و با روشن شدن پیشرانه غیر فعال می‌شود.

نواحی حفاظت‌شده توسط ایموبلایزر عبارتند از:

    • موتور استارت
    • سیستم سوخت‌رسانی
    • سیستم جرقه

زمانی که خودرو بوسیله ریموت قفل می‌شود، یک‌سری رله مدارهای الکترونیکی که به منظور عملکرد خودرو بکار می‌روند را از مدار خارج می‌کنند. با این کار عملا موتور دیگر روشن نمی‌شود و کارهایی مثل اتصال کوتاه پایه‌های سوئیچ و غیره کاملا بی‌تاثیر است!

در سیستم ایموبلایزر الکترونیکی یک سیگنال کددار برای بلوکه کردن یا آزاد کردن مدارات راه انداز سیستم از ریموت به واحد مرکزی فرستاده می‌شود و این سیگنالها توسط الگوریتم‌های سیستم کدگشایی می‌شود.

برای غیر فعال کردن سیستم ایموبلایزر ۲ چیز مورد نیاز است:
سوئیچ از لحاظ فیزیکی با سوئیچ اصلی خودرو مطابقت داشته باشد.
کدی که ریموت می‌فرستد با کد ذخیره شده در واحد مرکزی یکسان باشد.

غیر فعال شدن سیستم ایموبلایزر زمانی اتفاق می‌افتدکه یک اتصال القایی بین سوئیچ و سیستم برقرار بشود و در صورتی که هرکدام از موارد فوق محقق نشود خودرو بکار نمی‌افتد. در بعضی سیستم‌های پیشرفته‌تر، این کد امنیتی بعد از هربار فقل و باز شدن سیستم عوض شده و با ریموت هماهنگ می‌شود. لازم به ذکر است که از همین سیگنال کددار برای سیستم قفل مرکزی استفاده می‌شود و در واقع قفل مرکزی تحت کنترل ایموبلایزر در می‌آید.

بنابراین با توجه به ویژگی‌های گفته شده برای سیستم ایموبلایزر بتوان گفت که با وجود چنین سیستمی هزینه کردن برای قرار دادن سیستم دزدگیر فقط برای داشتن امکانی برای داشتن صدای آزیر یا خطر آن باشد. دزدگیر می‌تواند با داشتن صدای آلارم شما را از باز شدن درب‌ها یا ضربه خوردن اتومبیل مطلع سازد که البته در مدل‌های پیشرفته‌تر نیز امکان خاموش و روشن کردن با ریموت نیز تعبیه شده است. در کل می‌توان پیشنهاد کرد که داشتن دزدگیر و ایموبلایزر در کنار هم، امنیت خودروی شما را بالاتر می‌برد البته به‌شرطی که سیستم دزدگیر با سیستم ایموبلایزر هم‌خوانی داشته و مانند بعضی از خودروهای داخلی مشکلی برای سیستم برق خودرو بوجود نیاورد! که در این مورد می‌توانید با یک متخصص مشورت نمائید.

منابع:
کتاب تکنولوژی سیستم های الکتریکی خودرو – مهندس حقگو و مهندس بارده
گزارش اداره استاندارد و بازرسی پارس خودرو – محمدباقر واعظ

قطعات و سیستم برق خودرو

💢 جریان برق در رگ‌های خودرو

سیستم برق‌رسانی یکی از قسمت‌های مهم خودرو به شمار می‌رود و به نوعی می‌توان گفت باتری، قلب تپنده هر خودرو محسوب می‌شود.

خودرو به وسيله برق استارت مي‌خورد و روشن مي‌شود، توسط برق اشتعال سوخت در موتور صورت مي‌گيرد و مغز متفكر خودرو، يعني كامپيوتر با برق كار مي‌كند. پس قسمت‌هاي مهم خودرو به وسيله برق باتري كار مي‌كنند و اگر براي اين قسمت‌ها مشكلاتي پيش‌ آيد خودروي شما با آسيب‌هاي جدي روبه‌رو مي‌شود

🔴قطعات برقي اصلی در خودرو

باتري و دينام: باتري منبع برق‌رساني در خودرو محسوب مي‌شود و تمامي برق مورد نياز خودرو از آن تأمين مي‌شود
دينام وظيفه پر نگه داشتن باتري را برعهده دارد

انژكتور: كار انژكتور مانند كاربراتور است و وظيفه تركيب سوخت و هوا و تزريق آن به موتور را بر عهده دارد، و این كار را بسيار دقيق‌تر از كاربراتور انجام مي‌دهد.

كويل: كويل وظيفه تقويت ولتاژ برق باتري را برعهده دارد. جريان مستقيم ايجاد شده توسط باتري 12ولت است و ولتاژ مورد نياز براي ايجاد جرقه بين 2 الكترود شمع خودرو در حدود 7000 ولت. اين افزايش و تقويت ولتاژ توسط كويل انجام مي‌شود.

واير شمع: جريان الكتريسيته بايد به شمع‌ها برسد تا جرقه ايجاد شود و اين كار توسط واير شمع و لايه عايق آن انجام مي‌شود.

كامپيوتر خودرو: در خودروهاي انژكتوري براي تنظيم و كنترل مقدار سوخت مصرفي از كامپيوتر استفاده شده است. از ديگر كاربردهاي كامپيوتر مي‌توان به افزايش‌دهنده امنيت و امكانات رفاهي خودرو و البته عيب‌ياب پيشرفته اشاره كرد.

موتور و گیربکس اتومبیل

💢 نمایی از اجزای موتور کامل خودرو

 

 

💢 سنسور اکسیژن

در موتور احتراق داخلی این سنسور نسبت اکسیژن موجود در گازهای خروجی از اگزوز را اندازه گیری می کند . مقادیر حاصل برای مدیریت موتور در سیستم های سوخت رسانی انژکتوری و کنترل آلاینده های حاصل از احتراق می رود. در واقع این سنسور میزان غنی یا رقیق بودن نسبت سوخت به هوای ارسال شده به موتور را اندازه گیری می کند.

با استفاده از داده سنسور یک سیستم کنترلی فیدبک حلقه بسته مقدار سوخت ارسال شده به موتور را تصحیح می کند. این سنسور توسط شرکت بوش ابداع گردید و در دهه 1960 توسعه یافت .سنسور اکسیژن‌ شامل‌ بدنه‌ سرامیکی‌ با سره‌ پلاتینیوم‌ است‌. سره‌ سنسور توسط‌ غلاف‌ فلزی‌ محافظت‌ شده‌ است‌. محدوده‌ خارجی‌ این‌ سرامیک‌ پوشش‌ داده‌ شده‌ در معرض‌ اکسیژن‌ موجود در اگزوز قرار دارد. قسمت‌ داخلی‌ آن‌ به‌ اکسیژن‌ موجود در اتمسفر مرتبط‌ است‌. اختلاف‌ بین‌ این‌ دو نقطه‌ باعث‌ تولید ولتاژ در سنسور می‌شود.

قبل‌ از این‌که‌ سنسور عمل‌ کند باید در حدود 300 درجه‌ سلسیوس‌ گرم‌ شود (در حدود 600 درجه‌ فارنهایت‌) و بهترین‌ عملکرد را در حدود دمای‌ 1400 درجه‌ فارنهایت‌ دارا است‌. لذا محل‌ قرارگیری‌ آن‌ را اگزوز در نظ‌ر گرفته‌اند. سنسور اکسیژن مجهز به المان حرارتی است که در شرایط مختلف رانندگی عملکرد آن را تضمین میکند.(برخی از سنسورهای اکسیژن فاقد این المان حرارتی اند و سنسور در نزدیکترین ناحیه منیفولد دود تعبیه شده است مثل خودروی پراید انژکتوری کیت زیمنس) از آنجایی‌که‌ سنسور اکسیژن‌ برای‌ انجام‌ عملکرد صحیح‌ باید پیش‌گرم‌ شود، برخی‌ واحدهای‌ جدیدتر شامل‌ یک‌ هیتر دوازده‌ ولتی‌ بوده‌ تا سنسور را هرچه‌ سریعتر به‌ دمای‌ عملکرد برسانند.

سنسور اکسیژن‌ به‌ ECU کمک‌ می‌کند تا مقدار سوخت‌ مصرفی‌ لازم‌ را براساس‌ مقدار اکسیژن‌ عبوری‌ از اگزوز مشخص‌ کند.

سنسور اکسیژن بر روی مانیفولد دود نصب شده تا نشان دهد که میزان اکسیژن محترق نشده در اگزوز یا به عبارتی آلاینده های اگزوز ، چقدر است. بررسی میزان اکسیژن در اگزوز یکی از راه های اندازه گیری مخلوط سوخت و هوا است.

اگر مخلوط محترق شده سوخت غنی (اکسیژن کمتر ) یا رقیق ( اکسیژن بیشتر ) باشد ، سنسور اکسیژن این تغییرات را به واحد کنترل الکترونیکی ECU ) ) گزارش می دهد.

سنسور اکسیژن شبیه یک ژنراتور کار می کند و هنگامی که به اندازه کافی گرم شود ، از خود ولتاژ تولید می کند. قسمتی از سنسور که در درون مانیفولد دود قرار دارد ، یک حباب سرامیکی زیرکونیومی است که انتهای آن روی پوسته مانیفولد پیچ می شود. قسمت بیرونی حباب با یک لایه متخلخل از جنس پلاتین پوشیده شده و در درون آن دو نوار پلاتینی وجود دارد که به عنوان الکترودها یا کنتاکت ها به کار می روند.

سنسورهای اکسیژن دارای گرم کن در خودروهای جدید استفاده شده اند که برخی از آنها دارای سه یا چهار سیم هستند. سنسورهای تک سیمی که قدیمی تراند، گرم کن ندارند. هنگام تعویض سنسور اکسیژن حتماَ نوع یکسان با نمونه اصلی ( دارای گرم کن یا فاقد گرم کن) را نصب کنید.

این سنسوربرای کنترل و پایین نگهداشتن میزان آلایندگی ها استفاده می شود .
شکل آن شبیه به یک شمع است که بر روی منیفولد دود نصب می شود و با دود خروجی اگزوز به طور مستقیم در تماس است .
این سنسور که نقش یک فیدبک منفی را در سیستم انژکتور دارد نسبت به جریان اکسیژن موجود در دود حساس است . عکس العمل این قطعه در مقابل اکسیژن ، تولید ولتاژ مستقیمی است که بین ۰٫۱ تا ۰٫۹ ولت شدت دارد.

🔴 کار اصلی و هدف نهایی این سنسور ، تنظیم میزان مخلوط سوخت و هوا است.
قبل از اینکه سنسور اکسیژن عمل کند باید حدود۳۰۰درجه سانتی گراد گرم شود ، لذا محل قرار گیری آن در اگزوز در نظر گرفته می شود. امروزه برای عملکرد سریعتر و بهتر سنسور اکسیژن از یک المنت داخلی در آن استفاده می شود تا سنسور را قبل از روشن کردن خودرو به دمای مطلوب برساند.

به یاد داشته باشید که اگر خودروی شما حتی پس از تعویض قطعاتی مثل شمع، وایرها، فیلتر هوا و روغن کارکرد مناسبی ندارد، یکی از قسمت هایی که باید حتما به آن مشکوک شوید، سنسور اکسیژن است. خوشبختانه در بسیاری از خودروهای امروزی، کوچکترین نقصی در این قسمت توسط روشن شدن چراغ چک به اطلاع راننده می رسد. حتی گاهی اوقات مشکل سنسور اکسیژن از برخی اجزای داخلی مثل نشتی شیلنگ خلاء آن است که با هزینه کمتری نسبت به تعویض آن، قابل تعمیر است.

⭕️ سنسور دمای آب

کار این سنسور چیست و  اطلاعات این سنسور چه کار هایی انجام میدهد؟

1- فرستادن اطلاعات به کنترل یونیت انژکتور های برای زمان پاشش و شمع ها برای جرقه.
2- ساسات اتوماتیک.

بد کار کردن این سنسور باعث بروز چه مشکلاتی میشود؟

1- دود کردن خودرو در زمانی که موتور خنک میباشد یا بعد از گرم شدن موتور.
2- بد روشن شدن خودرو در هوای سرد.
3- داغ کردن خودرو و دیر روشن شدن فن .
4-یکسره کار کردن فن رادیات.

نکته : با خرابی این سنسور فن رادیات درست عمل نمیکند وخودرو گرم کرده وجوش می اورد ودمای اب در هنگام روشن شدن فن بسیار بالاتر از قبل در پشت امپر دیده میشود وخودرو بدون هیچ دلیل مکانیکی هنگام صبح با استارت زیاد روشن می شود

برای تنظیم دور موتور در زمان استارت اولیه این مورد به عهده استپ و ECU میباشد اما در ابتدا اطلاعات از سنسور دما اب گرفته میشود.

روش تعمیر:

وقتی به این نتیجه رسیدید که این سنسور خراب است ابتدا مسیر سیم کشی برسی شود وسپس تعویض قطعه مورد نظر که باید توسط کارشناس انجام شود

❌ مطالب مفید و مورد استفاده برای عموم را به دیگزان نشر دهید .

⭕️ دانستنیهایی راجع به شمع های چند الکترود (چند پلاتین )

برای روشن شدن مطلب ابتدا لازم است توضیحی در مورد وضعیت الکترودهای شمع ارائه شود.

وقتی شمع نو برای خودرو شما نصب می شود فاصله بین الکترودها (بنا بر نظر سازنده) رقم مشخصی است. مثلا برای پژو 405 گپ شمع 0.9 تعریف شده است. به مرور که کارکرد شمع بالا می رود بر اثر جرقه های متوالی و حرارت محفظه احتراق، در نوک الکترودها مقداری خوردگی ایجاد شده و همین خوردگی باعث می شود گپ شمع به مرور افزایش یابد و از میزان مجاز فراتر رود (مثلا از 0.9 به 0.97 برسد). هر چه فاصله بین الکترودها یا گپ شمع بیشتر شود فشار بیشتری به کویل خودرو وارد شده و نیاز به ولتاژ بیشتری دارد تا جرقه مورد نیاز موتور را تامین کند. در نتیجه کارکرد بالا باعث فرسوده شدن الکترودها و ضعیف شدن جرقه شده و عملکرد موتور را کاهش می دهد. اینجاست که عمر بیشتر شمع های دو پلاتین مشخص می شود. در شمع دو پلاتین هنگامی که تازه روی موتور نصب شده است جرقه همیشه بین فاصله ای (گپی) که کمتر هست رخ می دهد. مثلا فرض کنید گپ اول 0.9 میلی متر و گپ دوم 0.91 میلی متر باشد. در ابتدا جرقه بین گپ اول (به خاطر کوتاهتر بودن) زده می شود.
به مرور زمان الکترود کناری اول دچار خوردگی شده و باعث می شود که گپ اول افزایش یابد.
به عنوان مثال اگر پس از 3 ماه گپ اول از 0.9 به 0.912 برسد دیگر جرقه در گپ اول رخ نمی دهد و به گپ دوم که تقریبا 0.9 هست منتقل می شود (از کلمه تقریبا به این منظور استفاده می شود که الکترود مرکزی هم پس از 3 ماه تا حدودی خوردگی دارد).

در واقع پس از 3 ماه که از عمر شمع گذشته است جرقه به گپ دوم منتقل شده و از آنجایی که الکترود کناری دوم هنوز خوردگی خاصی ندارد جرقه بهتری نسبت به گپ اول در گپ دوم تامین می شود. این فرآیند همچنان ادامه یافته و زمانی می رسد که گپ دوم نیز از 0.912 تجاوز کرده و مجددا جرقه به گپ اول منتقل می شود. این تغییر مداوم جرقه بین گپ اول و دوم باعث می شود همیشه یکی از الکترودهای کناری در حال استراحت باشند ولی در شمع تک پلاتین از همان ابتدا فشار جرقه مدام روی تنها الکترود کناری هست و برای همین زودتر فرسوده می شود.

بنابراین نتیجه کلی که می توان گرفت این است که الکترودهای کناری در شمع های دو پلاتین دیرتر مستهلک می شوند یا به عبارتی جرقه ای که شمع دو پلاتین تولید می کند دیرتر ضعیف می شود. دیرتر ضعیف شدن جرقه در سیکل انفجار به معنای این است که در صورت استفاده از شمع دو پلاتین عملکرد و مصرف موتور خودروی شما دیرتر افت می کند.

پس اینکه بگوییم شمع دو پلاتین شتاب را افزایش می دهد درست نیست بهتر است بگوییم با شمع دو پلاتین شتاب خودرو دیرتر افت می کند. در واقع هنگامی که شمع تک پلاتین و دو پلاتین هر دو نو باشند تغییر خاصی در شتاب ایجاد نمی شود ولی به مرور زمان خودرویی که شمع تک پلاتین دارد زودتر شتابش ضعیف می شود و باید زودتر شمع تعویض شود.

البته این توضیحات در حالت تئوری است و شتاب و مصرف خودرو فقط وابسته به تعداد الکترودها نیست. جنس شمع، درجه حرارتی شمع، مدل شمع و برند شمع و نوع الکترود مرکزی و عوامل دیگری هستند که در عملکرد شمع تاثیر گذار هستند. مثلا شاید یک شمع تک پلاتین ولی سوزنی عملکرد بهتری نسبت به یک شمع دو پلاتین ولی غیر سوزنی داشته باشد.

 

💢چگونه از گیربکس اتوماتیک خودرو مراقبت کنیم؟

در صورت استفاده صحیح و رعایت چند نکته مهم، میتوان از هزینه های سرسام آور پیشگیری کرد و عمر طولانی گیربکس را تا دو برابر تضمین نمود.

1- از تعویض حالت گیربکس (P, R, N, D) در زمان حرکت خودداری کنید. عمل مکانیکی تعویض حالتهای مختلف گیربکس اتوماتیک، با کمک تعدادی کلاچ و نوار قرارگرفته درون گیربکس صورت میگیرد. این کلاچ‌ها و نوارها دارای موادی هستند که با ایجاد اصطکاک، عمل تعویض حالت دنده را میسر میسازند. درصورتیکه همواره پیش از تعویض حالت دنده، کاملاً به حالت سکون درآمده و ترمز را فشار دهید؛ بدون تردید با این مکانیسم، اتومبیل شما بیشتر عمر خواهد کرد.

2- در حالت خلاص (Neutral) رانندگی نکنید. خلاص کردن گیربکس اتوماتیک روی سراشیبی باعث کاهش مصرف سوخت خودروی شما نخواهد شد.خودروهای دنده اتوماتیک پیشرفته تر بهاندازهای هوشمند هستند که در سرازیری سوخترسانی را به موتور کم کرده و موجب کاهش در مصرف سوخت میشوند.

3- هرگز به بهانه شتاب اولیه بیشتر، در زمان گاز دادن حالت (Drive) را انتخاب نکنید. نگه داشتن پدال گاز در وضعیت خلاص و سپس انتخاب D برای راه افتادن میتواند خسارت و آسیب جبران ناپذیری به گیربکس اتوماتیک خودروی شما وارد نماید.

4- قبل از توقف کامل خودرو، حالت P (پارک) را درگیر نکنید. اکثر خودروهای گیربکس اتوماتیک جدید به شما اجازه انتخاب وضعیت پارک را در حال حرکت نمیدهند.

5- عدم توجه به سرویس های دوره ای گیربکس اتوماتیک. عملکرد دنده های خورشیدی و تورک کانورتر در گیربکس اتوماتیک با وجود روغن ارتباطی مستقیم دارند. اجزا و متعلقات داخلی گیربکس اتوماتیک در زمان استفاده به دمای بسیار بالایی می رسند و در صورت کافی نبودن روغن، عدم تعویض و ریختن روغن اشتباه؛ احتمال وارد شدن آسیب جدی به مکانیزم آن وجود دارد.

💢و 10 نکته در مورد نگهداری از گیربکس اتوماتیک

اگر می خواهید از هزینه های گزاف تعمیرات گیربکس اتوماتیک در امان باشید، توصیه می کنیم با به کار بستنِ نکات ذکر شده از گیربکس اتوماتیک خودرویتان به بهترین شکل ممکن نگهداری کنید.

بسته به نوع خودرو و عمر آن، تعمیرات گیربکس می تواند هزینه زیادی داشته باشد. البته برخی اوقات ممکن است گیربکس خودروی شما به کلی از کار بیافتد که در اینصورت باید به ناچار به یک مکانیک متخصص در زمینه تعمیرات جعبه دنده مراجعه کنید.

اما نکاتی وجود دارد که اگر آنها را رعایت کنید، می توانید عمر گیربکس اتوماتیکِ خودرویتان را افزایش داده و از خراب شدن آن جلوگیری کنید. لیست زیر شامل 10 نکته مهم درخصوص نگهداری از گیربکس است:

✳️روغن گیربکس را در فواصل معین چک کنید. در بسیاری از خودرو ها، کامیون های سبك و خودرو های شاسی بلند، چک کردن روغن گیربکس به آسانی چک کردن روغن موتور است: در حالیکه موتور خودرو روشن باشد گيج اندازه گيری سطح روغن را بیرون بیاورید، گیج را با یک دستمال تمیز کنید و آن را سر جایش قرار دهید، کمی صبر کنید، سپس آن را بیرون بیاورید تا بتوانید میزان واقعی سطح روغن را مشاهده کنید. اگر سطح روغن از حد مشخص شده پایین تر باشد، احتمال نشتی روغن وجود دارد. روغن گیربکس باید به رنگ قرمز روشن بوده و علاوه بر شفاف بودن، نباید بوی بدی بدهد. اگر روغن کدر بوده، تیره رنگ باشد یا بوی گندیدگی بدهد، پیشنهاد می کنیم به یک مکانیک متخصص در زمینه جعبه دنده مراجعه کنید تا نگاهی به گیربکس خودرویتان بیاندازد.

✳️ از نوع روغن مطابق با گیربکس خودرویتان استفاده کنید. می توانید با مراجعه به دفترچه راهنمای خودرویتان، از نوع روغن گیربکسی که باید استفاده کنید مطلع شوید. اگر پس از مطالعه دفترچه راهنما باز هم از نوع روغنی که باید استفاده کنید اطمینان حاصل نکردید، بهتر است به یک مکانیک متخصص در زمینه گیربکس مراجعه کنید، چرا که اگر از نوع صحیحی از روغن استفاده نکنید، احتمال آسیب رسیدن به جعبه دنده وجود دارد.

✳️سیستم خنک کننده موتور خودرویتان را سرویس کنید. همانطور که می دانید، سیستم خنک کننده موتور از بالا رفتنِ بیش از حدِ دمای موتور جلوگیری می کند، اما آیا می دانید همین سیستم خنک کننده وظیفه پایین نگه داشتنِ دمای روغن گیربکس را نیز بر عهده دارد؟ در حقیقت اگر دمای موتور از حد مجاز بالاتر رود، قبل از موتور این گیربکس است که در معرض آسیب دیدن قرار خواهد گرفت، بنابر این توصیه می شود همیشه از سالم بودن سیستم خنک کننده خودرویتان اطمینان حاصل کنید.

✳️هر چند وقت یکبار روغن گیربکس را تخلیه کنید. بهتر است تعویض روغن گیربکس توسط یک مکانیک متخصص در این زمینه انجام شود. می توانید برای اطلاع از بازه زمانی دقیق تخلیه روغن گیربکس به دفترچه راهنمای خودرویتان مراجعه کنید، اما در حالت کلی توصیه می شود سالی یکبار روغن گیربکس خودرویتان را تخلیه کنید. عمر روغن گیربکس به دو عامل بستگی دارد: 1. دمای کارکرد خودرو 2. مسافت پیموده شده.

✳️زمانیکه خودرو در حال حرکت است دنده را تعویض نکنید. اگر می خواهید دنده را از حالت “درایو یا D” به حالت “دنده عقب یا R” و یا بر عکس تغییر دهید، خودرو باید ایست کامل کرده باشد. اگر این کار را زمانیکه خودرو در حال حرکت است انجام دهید، گیربکس تحت فشار قرار می گیرد و به مرور زمان با مشکلی جدی مواجه خواهد شد.

✳️پیش از حرکت کمی صبر کنید تا خودرو گرم شود. احتمالا تا به حال شما هم چنین تجربه ای داشته اید: بلافاصله پس از باز کردن درب خودرو پشت فرمان قرار گرفته و خودرو را روشن کرده اید، در کسری از ثانیه گیربکس را در حالت D قرار داده و با سرعت هر چه تمام تر شروع به حرکت کرده اید! توصیه می شود همیشه پس از روشن کردن خودرو چند دقیقه صبر کنید تا موتور گرم شود و سپس شروع به حرکت کنید، خصوصا در فصل زمستان.

✳️برای مدت طولانی با لاستیک زاپاس رانندگی نکنید. از رانندگی برای مدت طولانی با لاستیک زاپاسی که سایز آن با لاستیک های اصلی خودرو همخوانی نداشته و یا با لاستیک زاپاس موقت اکیدا خودداری کنید. این کار علاوه بر تحت فشار قرار دادنِ جعبه دنده، به قسمت های دیگر خودرو نیز صدمه می رساند (به طور مثال چرخ از تنظیم خارج می شود).

✳️هر چند وقت یکبار فیلتر گیربکس را تعویض کنید. بله، درست متوجه شده اید، ممکن است گیربکس اتوماتیک خودروی شما فیلتر داشته باشد که در این صورت باید هر چند وقت یکبار تعویض شود. وجود فیلتر در گیربکس اتوماتیک بسته به برند و مدل خودروی شما دارد. اکثر خودرو های جدید فیلتر گیربکس ندارند، اما اگر خودروی شما در جعبه دنده فیلتر دارد، باید زمانیکه روغن گیربکس را تخلیه می کنید فیلتر گیربکس را هم تعویض کنید.

✳️از خودرویتان به عنوان یدک کش استفاده نکنید. اگر از خودرویتان برای یدک کشیدنِ وزنی سنگین استفاده کنید (خصوصا در هوای گرم)، احتمال اکسید شدن و یا سوختن روغن گیربکس وجود دارد که نتیجه آن وارد شدن آسیب جدی به جعبه دنده خواهد بود.

✳️سالی یکبار برای چک کردن وضعیت گیربکس به تعمیرگاه مراجعه کنید. حداقل سالی یکبار به یک مکانیک متخصص در زمینه گیربکس مراجعه کنید تا مواردی مانند نشتی روغن و یا هر وضعیت غیر عادی دیگری را مورد بررسی قرار دهد. علاوه بر این می توانید در فواصل زمانی معین سطح روغن گیربکس و رنگ و بوی آن را چک کنید تا از بروز هرگونه ایراد در گیربکس خودرویتان جلوگیری به عمل آورید.

 

💢 زمان تعویض کیت کلاچ.

تمامی قطعات به کار رفته در خودرو وظایفی دارند که هر کدام بسته به نوع آن ها وظایف مهمی را به دوش می کشند. هر خودرو از هزاران قطعه تشکیل شده است که در بهبود کارکرد خودرو به وسیله نقلیه کمک می کند یکی از این قطعات که بسیار وظیفه مهمی در حرکت وسیله نقلیه دارد صفحه کلاچ خودرو میباشد که در صورت با مشکل مواجه شدن ممکن است خطرات جبران ناپذیری را برای سر نشینان وسیله نقلیه ایجاد کند ما در این مطلب تصمیم داریم زمان تعویض صفحه کلاج را به شما همراهان عزیز معرفی نماییم و نشانه های زمان تعویض صفحه کلاج را به شما همراهان گرامی اعلام نماییم.

استفاده صحیح از وسیله نقلیه یکی از مهم ترین کارهایی است که رانندگان خودرو باید در نظر بگیرند تا عمر وسیله نقلیه خود را افزایش دهند. صفحه کلاچ نیز یک قطعه مصرفی در خودرو می باشد که هر چند وقت باید تعویض شود تا دچار مشکل برای سر نشینان خودرو ننماید عواملی که باعث کاهش عمر صفحه کلاچ می شود را در ادامه برای شما همراهان عزیز بیان خواهیم کرد:

⭕️شتاب زیاد

برای افزایش طول عمر صفحه کلاچ، یکی از اصلی ترین فعالیت هایی که باید در نظر گرفته شود رانندگی ایمن و بدون شتاب است زیرا شتاب زیاد باعث با مشکل مواجه شدن زودتر صفحه کلاچ می شود.

⭕️فشار در سر بالایی ها

تمام جاده های جهان دارای سر بالایی ها و سرازیری هایی هستند و مهم ترین کاری که در این پستی و بلندی های موجود در سطح جاده ها باید انجام شود دنده کشی مناسب و فشار نیاوردن بر روی موتور وسیله نقلیه می باشد و با دقت بر روی دنده کشی مناسب در سر بالایی ها و فشار نیاوردن بر روی موتور می توانید عمر صفحه کلاچ خود را افزایش دهید.

⭕️تعداد سر نشین

همیشه هر خودرو توان حمل تعداد مسافر خاصی را دارد که در صورت رد شدن از میزان استاندارد بر روی تمام قطعات خودرو فشاری مضاعف ایجاد می شود و باعث استهلاک بیشتر وسیله نقلیه می شود و ممکن است خودرو را زودتر با مشکل مواجه کند و این اتفاق روی صفحه کلاچ نیز تاثیر مخربی دارد و با استفاده استاندارد وزن از خودرو، می توانید از کاهش طول عمر صفحه کلاچ خود جلو گیری کنید.

⭕️قراردادن پا بر روی کلاچ

بعد از تعویض دنده سعی کنید به سرعت پای خودرا از روی کلاچ بردارید زیرا در صورت تماس بسیار ناچیز پای شما با کلاچ خودرو صفحه کلاچ وسیله نقلیه شما درگیر می شود و باعث کاهش طول عمر آن می شود. با برداشتن پای خود از روی کلاچ می توانید در افزایش طول عمر صفحه کلاچ خود موفق باشید.

🔶در هنگام رانندگی ممکن است برای هر راننده ای اتفاق افتد که با مشکلات صفحه کلاچ مواجه شود،، برای تشخیص این مشکلات و نشانه های ضعف صفحه کلاچ باید نشانه های آن را دانست و در ادامه این مطلب ما نشانه های ضعف صفحه کلاچ را به شما همراهان عزیز معرفی می نماییم تا اگر با این نشانه ها مواجه شدید سریع اقدام به تعمیر وسیله نقلیه خود کنید.

1. کلاچ سفت

در هنگام رانندگی اگر احساس کردید که کلاچ خودرو شما سفت شده است و ویژگی ارتجاعی خود را از دست داده است این نشان از ضعف صفحه کلاچ خودرو شما دارد و باید اقدام به تعویض صفحه کلاچ خود نمایید.

2. شتاب در کلاچ

وقتی شما تصمیم به تعویض دنده خودرو خود را دارید از کلاچ استفاده می کنید و بازگشت و رها سازی کلاچ یک سرعت و شتاب خاصی دارد ولی ممکن است این اتفاق با سرعت و شتاب بسیار زیادی برای شما اتفاق افتد و کلاچ خودرو شما پای شما را به سمت بالا با شتاب خاصی پرتاب نماید این اتفاق نشان از با مشکل مواجه شدن صفحه کلاچ خودرو شما می باشد.

3. صدای دنده

هنگام تعویض دنده خودرو وقتی از کلاچ مناسب خودرو شما برخوردار باشد عمل تعویض دنده به سرعت و بدون صدای اضافه ای انجام می شود ولی اگر هنگام تعویض دنده صدایی نا هنجار به گوش شما خورد این نشان از ضعف صفحه کلاچ خودرو شما است و باید هرچه سریع تر اقدام به تعویض و تعمیر آن نمایید زیرا ممکن است برای دنده های خودرو شما ایجاد مشکل نماید و هزینه سنگینی بر روی دست شما قرار دهد.

4. افزایش دور موتور و تغییر نکردن سرعت

عمل تعویض دنده و افزایش دنده، جهت افزایش سرعت و شتاب خودرو می باشد و این عمل گاهی اوقات ممکن است با مشکل مواجه شود و شتاب و سرعت انتظار رفته برای خودرو شما ایجاد نشود. این عمل یکی از نشانه های صفحه کلاچ مشکل دار می باشد و شما برای بهبود عمل کرد خودرو خود باید اقدام به تعویض آن نمایید.

تسمه های خودرو

در همه خودروهاي رايج، دو تسمه وجود دارد

تسمه دینام (تسمه مارپیچ)

1- تسمه ای که  قطعاتی از جمله دینام، واترپمپ، کمپرسور كولر و  احتمالا فرمان هيدروليك از آن استفاده میکنند.  چون معمولا این تسمه از بیرون نصب میشود  بنابراین میتوانید آن را از قسمت جلوی موتور  ببینید. البته در خودروهای دیفرانسیل جلو، موتور  اغلب به صورت عرضي نصب میشود. تسمه معمولا  یک نوار مارپیچ است که حول پولي هاي گوناگون  حرکت میکند. اگر پوسیدگی يا فرسودگي از جمله  ترک، ساییدگی و موارد مشابه به آن در تسمه  مشاهده کردید، باید برای تعویض آن اقدام کنید.  تسمه نیز مانند دیگر قطعات خودرو عمر مفیدی دارد  و باید در زمان معینی عوض شود تا مانع آسیبهای  شدید و جدی به موتور خودرو گردد.

تسمه‌های مارپیچ  قدرت را به کمپرسور كولر،‌پمپ هيدروليك  فرمان، پروانه رادياتور (در خودروهاي با پروانه مكانيكي) و پمپ انژکتور انتقال می‌دهند. اگر تسمه مارپیچی پاره شود، همه قطعات موتور از کار می‌افتند، موتور بیش از حد داغ می‌کند و آسیب می‌بیند. تعمیرکاران به دنبال شیار، ترک‌خوردگی و یا پوسیدگی هستند که نشانگر لزوم تعويض این تسمه است. هنگام روشن شدن موتور در روزهای سرد سال و رانندگی در پیچ‌های تند، اگر صدای قیژ مانندی از موتور شنیديد، هشداری است که به شما اخطار می‌دهد، زمان تعویض تسمه فرا رسیده است. مطالعات نشان‌می‌دهد که تسمه دينام اغلب بین 60 هزار و 90 هزار کیلومتر پيمايش خودرو دچار نقص فنی و توصیه می‌شود که آن را قبل از فرا رسيدن این مسافت عوض کنید.

گاهی اوقات ممکن است با شنیدن سیگنال‌های هشدار متوجه شویدکه زمان تعویض تسمه فرارسیده است؛ هنگامی که موتور را روشن کرده و یا شتاب می‌گیرید، صداهای قیژقیژ از تسمه دينام می‌شنوید.

تسمه تایمینگ

2- اغلب موتورها یک تسمه تایمینگ يا زمان‌بندي نيز دارندکه از دید پنهان است که میل‌لنگ در قسمت پایین موتور را به سرسیلندر در قسمت بالا وصل می‌کند.
تسمه تايم یا تسمه زنجيري، قسمتی از موتور احتراق داخلی است که زمان‌بندي سوپاپ‌ها را کنترل می‌کند. میل‌سوپاپ، سوپاپ‌ها را در یک حرکت هم‌زمانی با حرکت پیستون‌ها باز وبسته می‌کند. بعضی از موتورها از دنده تایمینگ استفاده می‌کنند. اصطلاح » تسمه تایمینگ « همچنین برای حالت کلی‌تر هر تسمه تخت با دندانه‌های پیچیده نیز استفاده می‌شود. چنین تسمه‌هایی زمانی که بار سنگین در خودرو مد نظر باشد برای انتقال قدرت یا حرکت چرخشی و حرکت خطی نیز استفاده می‌شود.
این تسمه باز و بسته شدن سوپاپ‌ها را کنترل می‌کند. بسیاری از موتورها از زنجیر تایمینگ به جای تسمه استفاده می‌کنند. تفاوت کلیدی زنجیره تایمینگ در این است که معمولا به تعویض دوره‌ای نیاز ندارد. تسمه تایمینگ معمولا بعد از طی مسافت 60 هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارد كه البته زمان درست آن را بایددر دفترچه راهنماي خودروتان ملاحظه كنيد.
اين در بعضی از خودروهای امروزی مانند هیوندای که چهارسیلندر است بعد از شش سال یا 96 هزار کیلومتر و یا بعد از دو سال یا 24 هزار کیلومتر صورت می‌گیرد. فولکس واگن این کار را بعد از 64 هزار کیلومتر توصيه مي‌كند اما در بعضی از خودروهای فورد بعد از طی مسافت بیش از 100 هزار کیلومتر اين كار صورت می‌گیرد.
اگر تسمه تایمینگ پاره شود يا روي پولي رد كند، پیستون‌ها همچنان به سمت بالا و پایین حرکت می‌کنند اما چون زمان‌بندي به هم خورده است، سوپاپ‌ها با پيستون‌ها برخورد كرده و خم می‌شوند. تعویض تسمه‌تایم بسیار مهم است و چون به آسانی قابل رویت نیست باید آن را به تعمیرگاه مجاز ببريد تا نگاه دقیق‌تری به آن بیندازد. براي زمان تعويض اين قطعه توصیه‌های گوناگوني وجود دارد.
این است که بازدید منظم تسمه تایم از اهمیت خاصی برخوردار است. اگر تسمه شل شود یا سر بخورد، سوپاپ‌ها در زمان نامناسب باز شده و پیستون‌ها آسیب می‌بینند. در اين هنگام معمولا صداي ناهنجاري به گوش مي‌رسد و توصيه مي‌شود كه در اين گونه مواقع به سرعت پدال كلاچ را تا انتها فشار دهيد تا از ادامه آسيب جلوگيري شود. تسمه تايمینگ یک باند لاستیکي بزرگ است که در بعضی جاها دندانه‌دار شده و اجازه می‌دهد که میل‌لنگ دور میل‌سوپاپ بچرخد. نام تسمه تایمینگ از این قضیه ناشی می‌شود که مسوولیت حرکت هم‌زمان میل لنگ و پیستون‌ها را بر عهده دارد.
لذا پیشنهاد میگردد حتما این تسمه را در زمان اعلام شده از طرف سازنده خودرو، تعویض نمایید، به دلیل اینکه هزینه تعویض تسمه پایین تر از تعمیر کامل موتور است و ریسک توقف موتور نیز از بین می رود. این تعمیر پیشگیرانه را باید حتما مورد نظر قرار داد تا از این خسارت جدی و خطرناک جلوگیری گردد. شكي نيست كه هزينه تعويض تسمه تايم از هزينه تعمير موتور بسيار كم‌تر است، بنابراين عاقلانه است كه اين قطعه را به طور منظم عوض كنيم و اگر به پايان عمر مفيد آن نزديك مي‌شويم، از تغيير ناگهاني دور موتور (مانندمعكوس كشيدن) و كاركرد پيشرانه در دورهاي بالا خودداري كنيم.

تعویض تسمه تایمینگ خودرو
توصیه میگردد از مرغوبترین تسمه تایم در بازار استفاده گردد.چون استفاده از یک تسمه نامرغوب باعث جداشدن دندانه های تسمه خواهد شد .و موتور بلافاصله از تایم خارج خواهد شد و اتفاق فوق به وجود خواهد امد.

دلایل از تایم خارج شدن موتور

1-پارگی تسمه تایمینگ به دلیل استهلاک بالا و تنش های زیاد وارده به آن

2-جدا شدن دندانه های تسمه

3-شل بودن زیاد تسمه تایمینگ که بیشتر به دلیل خرابی تسمه سفت کن اتفاق می افتد.

جهت تست شل ویا سفت بودن تسمه با فشار انگشت دست تسمه باید بین 2 الی 3 میلیمتر انعطاف داشته باشد.

 

عواملی که باعث پارگی تسمه و یا کنده شدن دندانه های ان میگردد:

1-استفاده زیاد از دورهای بالای موتور بخصوص در دورهای بیش از 4000دور در دقیقه که باعث استهلاک سریع قطعات می گردد.

2-عدم استفاده از دنده مناسب بخصوص در سربالائی ها و یا عبور از روی سرعت گیرها که باعث فشار خیلی زیاد روی موتور و به عبارتی روی این تسمه میگردد.که در سربالائی حتما از دنده سنگین باید استفاده گردد.

3-خرابی تسمه سفت کن که در صورت گیرپاژ کردن آن باعث کشیدگی و پارگی تسمه تایم خواهد شد.

4-زیاد سفت کردن تسمه که در ابتدا باعث خرابی تسمه سفت کن و در نهایت خرابی تسمه خواهد شد.

5-تسمه های نامرغوب در بازار به وفور یافت می شود که توان تحمل بارهای زیاد را ندارند و به سرعت مستهلک میگردند. لازم است جهت خرید یک تسمه مناسب با یک تعمیر کار مجرب مشورت نمایید.

6-در صورت خرید تسمه تایم با یک بازدید چشمی از عدم شکستگی در سطح تسمه مطمئن گردید و از تا زدن و یا از قراردان در جای نامناسب (مثل قرار دادن درجعبه ابزار و یا گذاشتن وسایل روی آن)خودداری نمائید. ظاهر کلیه دندانه های تسمه بازدید گردد و در صورت رویت سیم هائی نازک شبیه نایلون از آن استفاده نگردد.

7- رانندگی بدون تنش بر موتور شرط اصلی جهت جلوگیری از استهلاک کلیه قطعات خواهد شد، مانندtake off

شیلنگ ها

یکی دیگر از قطعاتی که نیاز به بازدید دوره ایی دارد.

شیلنگ‌های خنک‌کننده در موتورهاي درون‌سوز شامل شیلنگ‌های رادیاتور در قسمت‌های بالا و پایین و شیلنگ‌های بخاری است. در بعضی از خودروها شیلنگ ميان‌بر يا بای‌پس نیز دیده می‌شود. شیلنگ‌ها ارتباط انعطاف‌پذیر برای جریان خنک‌کننده بین موتور، رادیاتور و بلوک بخاری فراهم می‌کنند. در شيلنگ‌ها معمولا ترک‌های ریزي از داخل به وجود می‌آید که می‌تواند سرانجام منجر به پارگی آن و در نتيجه، گرمای بیش از حد موتور شود. توصيه مي‌شود شیلنگ‌ها و قطعات مربوط به آن راهر دو سال یک‌بار عوض کنید.