تیونینگ، انجام تغییرات روی خودرو،قدرت و کارایی خودرو…

تیونینگ

خودروهای تیونینگ شده گاهی تا دو برابر خودروهای عادی از همان مدل قدرت دارند. چرا خودروسازان خودشان این تغییرات را روی خودرو انجام نمی‌دهند تا خودروهای قویی‌تری تولید کنند؟

همان‌گونه که اشاره گردید خودروسازان به‌راحتی می‌توانند تغییراتی که تیونر‌ها انجام می‌دهند را بر روی خودروها اعمال کنند حتی به قدرت‌های بالاتری هم برسند چراکه دانششان در زمینه خودرو و به‌ویژه موتورهای تولید شده بسیار کامل‌تر از تیونر ها است اما در این میان چند نکته مهم وجود دارد که خودروسازان را از انجام این کار بازمی‌دارد.

ملاحظات خودرو سازان و تیونینگ

نخستین مسئله بحث دوام موتور است؛ موتورهای تیونینگ شده (البته بسته به سطح افزایش قدرت موتور) معمولا زودتر از موتورهای عادی آسیب می‌بینند. البته خودروسازان معتبر همواره در زمان طراحی موتور و سایر بخش‌های خودرو، مجموعه اجزا را برای حد بالاتری ازآنچه خودرو به‌طور معمول به آن نیاز دارد طراحی می‌کنند و به این ترتیب موتور و سایر اجزا خودروهای با فناوری روز به‌راحتی می‌توانند فشارهای بیشتری را تحمل کنند اما این موضوع محدودیت‌هایی نیز دارد و پس از عبور از این محدودیت‌ها، موتور خودرو تحت‌ فشار نامتناسب با طراحی و مهندسی‌اش قرار می‌گیرد که حاصل آن آسیب‌دیدگی سریع‌تر اجزا موتور است.

این مسئله برای تیونر ها اهمیت چندانی ندارد اما خودروسازان که ناچار به گارانتی کردن خودروهای تولیدی خود هستند، نمی‌توانند ریسک این آسیب‌دیدگی را بپذیرند و به همین دلیل دوام را بر توان موتور ترجیح می‌دهند و دقیقا به همین دلیل است که بسیاری از خودروهای تیونینگ شده از سوی تیونر های خارج از شرکت‌های خودروسازی، گارانتی شرکت سازنده خودرو را از دست می‌دهند.

در کنار این‌ها مسایل مربوط به آلایندگی و مصرف سوخت هم مطرح است چراکه موتورهای تقویت شده معمولا در این دو زمینه ضعف‌هایی نسبت به موتورهای استاندارد دارند و گاهی در آزمون‌های آلایندگی نمی‌توانند گواهی‌های لازم را کسب کنند. این‌ها و البته دلایل دیگر، شرکت‌های خودروساز را از تقویت بیش از حد موتورهای تولید خود بازمی‌دارد ضمن آنکه این خودروها تیراژ تولید پایینی دارند و گاهی اقدام برای تولید آن‌ها برای شرکت‌های خودروساز با توجه به جایگاه برند ارزش سرمایه‌گذاری ندارد.

کارکرد خودرو و مصرف خودرو

💎 کارکرد خودرو و مصرف سوخت

یکی از اصلی ترین نکات در مورد ماشین های کارکرده میزان مسیری است که این خودروها طی کردند.

بسیاری تصور می کنند که یک ماشین هر چه بیشتر کار کند مصرف سوخت آن نیز افزایش می یابد. این تصور غلط است و باید گفت که مصرف سوخت یک خودرو در ابتدا شروع به حرکت از کیلومتر صفر تا چند هزار کیلومتر حرکت تفاوت چندانی ندارد. اما این مسئله مستلزم رعایت یک مسئله است که آن هم رعایت اصول تعمیر و نگهداری خودرو است.

در صورتی که خودروی خود را به موقع تحت بازدید و تعمیر مناسب قرار دهید تا مدتها از یک میزان مصرف سوخت ثابت بهره خواهید برد.

🌐 @oto1000

کوئل خودرو( کویل دوبل) چیست؟

کوئل دوبل ،Double Coil ، Ignition Coil

کوئل خودرو

کوئل دوبل : سیستم جرقه زنی اکثر خودروهای انژکتوری از نوع بدون دلکو ( بدون مقسم برق : Distributer less ignition ) بوده و کویل های سیستم جرقه زنی انژکتوری با اندکی تفاوت از نظر شکل ظاهری ، همانند کویل های معمولی ( کاربراتوری ) به عنوان افزاینده ولتاژ عمل می‌کنند .با این تفاوت که ولتاژ تولیدی کویل های سیستم جرقه زنی انژکتوری بسیار بالاتر از کویل های معمولی بوده ( حدود ۳۰ کیلو ولت و بالاتر ) و در اکثر خودروهای انژکتوری جرقه به صورت دو به دو ارسال می‌شود ( ۴ و یک – دو و سه ) البته در خودروهای جدید انژکتوری به ازای هر سیلندر یک کویل بدون وایر استفاده شده است و جرقه زنی به صورت تکی انجام می‌گیرد.

مروری بر انواع کوئل های جرقه زنی :

۱ – کوئل های با وایر :

کوئل های با وایر در حقیقت به دو گروه تقسیم بندی می شود:

گروه اول : به نام کویل های معمولی که در خودروهای کاربراتوری و در خودروهای انژکتوری که دارای سیستم دلکو بوده به کار رفته است ( مانند : پراید انژکتوری مدل کیا ( زیمنس قدیم )و در خودروهای مختلف صورت : خشک ( پراید و پژو کاربراتوری ) و روغنی ( پیکان و نیسان کاربراتوری ) به کار رفته است .

گروه دوم : کوئلهای دوبل هستند که در اکثر خودروهای انژکتوری ( مدل ساژم و زیمنس ) به کار رفته و جرقه زنی به طور همزمان به صورت دو به دو در سیلندر های یک و چهار – دو و سه صورت می‌گیرد. این نوع کویل ها ( دوبل ) در سیستم های انژکتوری در دو شکل مورد استفاده قرار گرفته است  :

۲ – کوئل های بدون وایر :

این کوئل ها به دلیل داشتن مزیت فراوان نسبت به کویل های با وایر از جمله :

حذف وایرها – مقاومت و افت ولتاژ کمتر و … در خودروهای انژکتوری جدید به کار رفته است .

کویل های بدون وایر به دو نوع تقسیم بندی می شود :

 نوع اول : کویل های دوبل بدون وایر کتابی هستند که در خودروهای مانند . پژو ۲۰۶ – زانتیا و   … به کار رفته است .

نوع دوم : کویل های بدون وایر تکی هستند که به نام کویل های قلمی یا مدادی معروف هستند و در اکثر خودروهای انژکتوری پیشرفته به کار رفته است و دارای ولتاژ تولیدی بسیار بالایی نسبت به کویل های دیگر می باشد (حدود ۵۰ کیلو ولت ) مانند خودروهای جدید بنز ، پژو ۴۰۷ ، ۶۰۷ ، ال نود و …

اثرات خرابی کوئل دوبل :

در صورتی که کویل دوبل کامل بسوزد جرقه به  سر شمع ها ارسال نمی شود بنابراین موتور روشن نمی شود ولی در صورتی که کویل دوبل نیم سوز شده باشد ، ولتاژ تولیدی ( خروجی ) کاهش یافته و جرقه ایجاد شده توسط شمع ضعیف خواهد شد و بنابراین باعث ناقص سوزی و عیوب دیگر در موتور می‌گردد.

نحوه عیب یابی کوئل دوبل :

با استفاده از دستگاه عیب یاب ( دیاگ ) :

در صورت سوختن کویل دوبل ، لامپ  عیب یاب روشن شده و خطای کویل دوبل ثبت می‌گردد . در قسمت پارامترها زمان شارژ کویل نشان داده میشود که توجه داشته باشید زمان شارژ تابع دور موتور نمی باشد یعنی ثابت می باشد حدود ۳ – ۴ میلی ثانیه و همچنین در قسمت تست عملکرد ها نیز می‌توان با تست جرقه شمع به سالم بودن کویل اطمینان حاصل کرد ( قبلاً باید از سالم بودن وایر ها اطمینان حاصل کرد.

آزمایش جرقه شمع در کویل های با وایر ، سر وایرها  را به صورت مستقیم به بدنه نگیرید و وایر را به سر شمع گرفته و با جلو و عقب کردن وایر صدای جرقه شمع را بشنوید و یا یک شمع سالم دیگر را به سر وایر زده و سپس به بدنه بگیرید تا جرقه شمع را مشاهده نمایید در صورت گرفتن سر وایر به بدنه به طور مستقیم ، امکان سوختن و یا نیم سوز شدن کویل و ECU  وجود دارد.

با استفاده از دستگاه مولتی مولتی متر ( قسمت اهم متر ):

ابتدا کلید یا سلکتور دستگاه مولتی متر را روی اهم متر قرار داده و سپس سیمهای مشکی و قرمز را در قسمت مربوطه در دستگاه مولتی متر وصل کرده و دو سر سیم های مشکی و قرمز را طبق تصویر زیر به پایه های مدار اولیه و ثانویه وصل کرده و مقدار مقاومت اولیه و ثانویه را اندازه بگیرید. در صورتی که مقدار مقاومت اندازه گیری شده با مقدار استاندارد خیلی اختلاف داشته باشد ، معیوب بوده و باید تعویض کردن .

نکته : مقاومت مدار اولیه ( فشار ضعیف ) در همه مدلهای کویل دوبل ( ساژم – زیمنس _ بوش ) تقریباً یکسان بوده و زیر  ۱ اهم میباشد ( حدود ۶/۰ یا ۷/۰  ) ولی مقاومت مقدار ثانویه ( فشار قوی ) در مدلهای مختلف یکسان نمی‌باشد .

منبع : پارسیان صنعت خودرو

رله دوبل چیست؟

رله دوبل چیست ؟

یکی از اجزای الکتریکی خودرو که در صورت عدم عملکرد صحیح باعث خاموش شدن یا بد کار کردن خودرو خواهد شد، رله دوبل می باشد. همانطور که از نام این قطعه پیداست، رله دوبل در حقیقت متشکل از دو رله مجزاست که یکی از رله ها با عنوان رله اصلی و رله بعدی به نام رله دوم یا پمپ بنزین می باشد. وظیفه اصلی رله دوبل در خودرو، تامین ولتاژ برق مورد نیاز قسمت های مختلف سوخت رسانی و همچنین ECU  می باشد. رله دوبل در حقیقت قطعه ای است که وظیفه کنترل و برق رسانی به قسمت های سوخت رسانی و کامپیوتر خودرو را برعهده دارد. در صورت خرابی این قطعه، معمولا خودرو روشن نخواهد شد و عملکرد آن با اخلال مواجه خواهد شد. رله دوبل در سه حالت مختلف می تواند برق مورد نیاز قطعات خودرو را تامین کنید. از آنجا هر کدام از این قطعات در حالت های مختلف سوئیچ بسته، سوئیچ باز و خودروی روشن، به میزان نیروی الکتریکی متفاوتی نیاز دارند، از این جهت این رله در خودرو تعبیه شده است تا در این سه حالت بتواند دقیقا همان میزانی برق رسانی داشته باشد که قطعه مورد نظر نیاز داشته باشد.

 رله دوبل در سیستم سوخت رسانی انژکتوری وظیفه دارد که برق کلیه قطعاتی که با ۱۲ ولت کار می کنند ، اعم از سنسور ها ( سنسور موقعیت میل سوپاپ و سنسور سرعت خودرو ) و ایسیو ( ECU ) و عملکردها ( پمپ بنزین – کویل دوبل – انژکتورها و … ) را تامین می کند و رله دوبل دارای ۱۵ پایه و سه مرحله عملکرد می باشد .

مراحل عملکرد رله دوبل

۱ – سوئیچ بسته :

در این حالت سوئیچ خودرو به طور کامل بسته است و یک وبتاژ ۱۲ ولت از پایه ۱۰ رله دوبل برای نگه داری اطلاعات حافظه ECU ارسال می شود ( در بعضی از سیستم های انژکتوری مانند ساژم ) و در بعضی خودروها حالت سوئیچ بسته طوری طراحی شده که هر دو رله های دوبل قطع می باشند .

۲ – سوئیچ باز :

در این حالت سوئیچ خودرو به طور کامل باز بوده و ایسیو به مدت ۳ الی ۵ یا ۲ الی ۳ ثانیه به قطعات زیر ولتاژ ۱۲ ولت ارسال می کند : پمپ بنزین – انژکتورها – کویل دوبل – شیر برقی کنیتر – گرمکن سنسور اکسیژن و … البته در همه خودروهای انژکتوری به قطعاتی که در حالت ولتاژ باز ولتاژ ۱۲ ولت در مدت یاد شده ارسال می شود متفاوت می باشد .

۳ – موتور روشن :

در این حالت به طور دائم ولتاژ ۱۲ ولت مورد نیاز به کلیه قطعات ارسال می شود .

این قطعات جزو مهمترین قطعات خودرو هستند که با نیروی الکتریکی کار می کنند و اگر به هر کدام از این قطعات، میزان ولتاژ مورد نیاز ارسال نگردد، خودرو به طور کلی خاموش و یا ضعف عملکردی خواهد داشت.

ما در اینجا قصد مبحث تخصصی در رابطه با رله دوبل را نداشته و تنها به ذکر خلاصه و جزئیاتی در این موارد بسنده می کنیم که برای همه دارندگان خودرو که سررشته فراوانی از قطعات داخلی خودرو ندارند، قابل فهم باشد.

رله دوبل خودرو در کجاست؟

یکی از سوالاتی که ممکن است بسیاری از رانندگان خودرو داشته باشند، این است که مکان قرارگیری رله دوبل در خودروهای مختلف در کجاست؟ معمولا در خودروی پژو ۴۰۵ و سمند این رله در قسمت نزدیکی رادیاتور خودرو و در سمت راننده قرار دارد. در خودروی ۲۰۶ این رله در محفظه BM34 قرار دارد. در پراید، این قطعه در کنار باتری خودرو قرار گرفته است و در سایر خودروها، این رله معمولا در محفظه ECU قرار دارد.

علائم خرابی رله دوبل

  • از جمله اولین نشانه های خرابی رله دوبل، عدم روشن شدن خودرو می باشد.
    اگرخودروی شما پس از استارت زدن روشن نمی شود، ممکن است رله دوبل آن دچار مشکل شده باشد.
  • اگر پس از باز کردن سوئیچ، چراغ چک خودرو روشن نشود، می تواند نشانه ای بر خرابی رله دوبل باشد.
  • هنگام باز کردن سوئیچ، برای دو الی سه ثانیه صدای آغاز به کار پمپ بنزین شنیده می شود. اگر این صدا پس از باز کردن سوئیچ شنیده نشود، می تواند دلیل بر خرابی رله باشد.
  • پس از باز کردن سوئیچ، صدای تیک ماننده خفیفی از خودرو شنیده خواهد شد که در صورت خرابی رله، این صدا شنیده نمی شود.

درب رادیاتور و اهمیت آن

درب رادیاتور و کارکرد‌های مهم آن را بشناسیم

درب رادیاتور سیستم خنک‌ساز پیشرانه، در عین ساده‌بودن اما دارای کارکرد مهم و موثری است که گاهی مواقع عملکرد نادرست آن می‌تواند پیشرانه را زمینگیر کند. درب رادیاتور در واقع تنها عضو این مجموعه است که قابلیت جدا شدن و حرکت را دارد و به همین خاطر عدم آب‌بندی صحیح آن در حین بسته‌بودن و یا ایراد در عملکرد آن، منجر به بروز خسارت‌های زیادی می‌شود.

روی این درب اطلاعاتی نوشته شده است که یکی از این اطلاعات، درباره بالاترین فشاری است که درب می‌تواند تحمل کند. بعد از عبور از این فشار، سوپاپ زیر درب عمل کرده و آبی که درون سیستم رادیاتور قرار دارد به بیرون حرکت خواهد کرد. در اکثر سیستم‌های خنک‌ساز پیشرانه، وقتی فشار درون سیستم خنک‌ساز به مرحله‌ای رسید که بالاترین از حد استاندارد این سیستم باشد، باید به نحوی این فشار خنثی شده و کنترل شود. این افزایش فشار معمولا ناشی از عدم استفاده از ضدیخ و کارکرد نادرست سیستم خنک‌ساز موتور و در نهایت به جوش آمدن آب این بخش است که ایجاد فشار مضاعفی خواهد کرد. همچنین ایراد در واشر سرسیلندر و نفوذ کمپرس موتور به این بخش، در بسیاری از موارد باعث بروز چنین رویدادی خواهد شد. در این زمان مجاری به شدت تحت فشار قرار خواهند گرفت و در اینجا درب رادیاتور اهمیت خود را نشان خواهد داد. در این زمان سوپاپ زیر درب رادیاتور عمل کرده و فشار هوای زیادی درون موتور به بیرون باید منتقل شود. البته در صورت خرابی واشر سرسیلندر، این فشار هیچ وقت کاملا تخلیه نخواهد شد و به همین خاطر در زمان بازکردن درب رادیاتور در زمان سرد بودن موتور، صدای خروج هوا را باز هم می‌توان شنید.
از طرفی وقتی آب در حین چرخش در موتور و گرم شدن اضافه حجم پیدا می‌کند، با عبور از سوپاپ درب رادیاتور و رفتن به مخزن انبساط، از وجود فشار در سیستم جلوگیری می‌شود. این اضافه حجم آب باز در زمان سردشدن، می‌تواند توسط سیستم به درون رادیاتور مکش شود به شرطی که ساختار کلی سیستم و خصوصا منبع انبساط کاملا درست عمل کند. حال می‌توان به اهمیت سلامت درب رادیاتور و کارکرد سوپاپ زیر آن به خوبی پی برد.

اهمیت چک‌ کردن آب رادیاتور


در برخی خودرو‌ها می‌توان وضعیت آب درون بخش خنک‌کاری پیشرانه را با نگاه به ظرف انبساط بررسی و کنترل کرد. اما در بعضی از پیشرانه‌ها این امکان وجود ندارد و درب رادیاتور نیز جدا از درب ظرف انبساط است. با این حال این گفته افراد فنی است که در هر حالتی از اطمینان داشتن به عملکرد صحیح پیشرانه خودرو، باز هم لازم است تا به طور مداوم آب و روغن موتور را چک کنیم.
دقت کنیم که نباید درب رادیاتور را در زمان گرم‌بودن موتور باز کرد چراکه هم امکان پاشش آب داغ به بیرون وجود دارد و هم در هواگیری مجدد آن دچار اشکال می‌شود. حتی به فرض اگر مجبور به باز کردن درب هستیم، بهتر است تا یک پارچه بزرگ را روی درب انداخته و آهسته درب را با احتیاط کامل باز کنیم تا به این صورت از پاشش آب و بخار داغ به اطراف جلوگیری شود. همچنین همیشه رادیاتور را در زمان سردبودن هواگیری کنیم چراکه آبی که گرم شده خود دچار افزایش حجم است و هواگیری به درستی انجام نخواهد شد.

عیب یابی موتور توسط درب رادیاتور


درب رادیاتور و همچنین دهانه آن یکی از بهترین راه‌های فهمیدن مشکل واشر سرسیلندر است. در زمانی که واشر سرسیلندر دچار سوختگی می‌شود، چرب شدن درب رادیاتور و برفکی شدن آن و همچنین قهوه‌ای شدن آب درون رادیاتور نشان از خرابی واشر سرسیلندر است. حضور دود و گاز‌های متراکم سیلندر به درون آب باعث قهوه‌ای شدن رنگ آب و همچنین شیری شدن درب رادیاتور نیز ناشی از حضور روغن درون آب است.

درب رادیاتور ترموستاتیکی


این درب رادیاتور دارای فنر ترموستاتیکی است که با گرم شدن و رسیدن به دمای مشخصی، اقدام به باز شدن می‌کند. همچنین این فنر تحت فشار هوای درون سیستم نیز عمل خواهد کرد تا از این طریق دقت و صحت عملکرد درب رادیاتور مطمئن‌تر باشد. دماسنج بالای درب، گرمای دقیق آب را در بالای رادیاتور نمایش می‌دهد.

از سالم بودن درب رادیاتور مطمئن باشید
زیرا خرابی درب رادیاتور باعث خروج آب در مواقعی که اب به دمای بالا می رسد میشود و مرتبا سیستم نیاز به رفع کسری اب خواهد داشت.


نویسنده: مهندس علیرضا داودی

واشر سر سیلندر چیست و چه کاری انجام میدهد ؟

واشر سرسیلندر- کارکردها و عیب یابی

♻️ وظیفه و کارکرد واشر سر سیلندر

واشر سر سیلندر چیست و چه کاری انجام میدهد ؟

معمولا در بین صحبتهایی که در مورد خودرو و موتور آن انجام می‌شود، یکی از قطعاتی که زیاد در مورد آن میشنویم و نقل هر محفل تعمیرگاهی خودرو است قطعه‌ای جز واشر سرسیلندر نیست که بعضا دیده می‌شود بعضی از افراد بدون اطلاع از وظایف آن و همچنین جایگاه آن در خودرو، اهمیت زیادی به آن نمیدهند.
در ادامه اطلاعاتی پیرامون این قطعه در خودرو ارائه می‌دهیم:

اگر بخواهیم به صورت کلی در مورد واشر سرسیلندر صحبت کنیم باید بگوییم یکی از مهم‌ترین قطعات پیشرانه خودرو است که ادامه کار موتور خودرو و خود خودرو به سلامت این قطعه بستگی دارد. تاثیر این قطعه در کارکرد خودرو بسیار بالا بوده و یکی از موارد مهم در کیفیت خودرو به شمار می‌رود.

جایگاه این قطعه در خودرو در میان سیلندر و سرسیلندر قرار دارد.
واشر سرسیلندر وظیفه یکپارچه کردن فضای بین سیلندر و سرسیلندر را دارد. تا از فرار گاز از محفظه احتراق، نشت آب از کانال‌های آب و نشت روغن از کانال‌های روغن در هنگام کارکردن موتور و بالا پایین رفتن پیستون‌ها جلوگیری کند.

جنس این قطعه از مواد نسوز و بسیار با کیفیت تهیه شده است که جای‌گیری آن در بین بدنه موتور و سرسیلندر باعث می‌شود نیاز به با کیفیت بودن این قطعه بیش از پیش شود. به همین دلیل گفته می‌شود که برای خرید این قطعات مهم صرفا از محصولات اصلی با کیفیت و دارای گارانتی استفاده شود تا از اتفاقات ناگوار بعدی جلوگیری شود.

لازم به ذکر است که یکی از وظایف اصلی واشر سرسیلندر در خودرو وظیفه عدم اختلاط آب و روغن را دارد که احتمالا در صحبتهای رانندگان و تعمیرکاران شنیده باشید. همچنین فضای اتاقک احتراق توسط این قطعه آب‌ بندی می‌شود و اجازه اختلال در عملکرد موتور را نمی‌دهد.

⚠️ یکی دیگر از موارد مهم که باعث می‌شود برای رانندگان ایجاد نگرانی کند سوختن این قطعه است که بسیاری از افراد را دچار مشکل کرده است.

سوختن واشر سرسیلندر به اصطلاح به دفرمه شدن واشر می‌گویند که این امر موجب از بین رفتن آبندی مابین سیستم‌های مختلف موتور خودرو می‌شود.
واشر بین بدنه موتور و سر سیلندر با ترکیب مواد نسوز و لایه مسی مقوای مقاوم در مقابل حرارت و لایه فولادی تشکیل شده است که ضمن یکپارچه کردن سر سیلندر به بدنه موتور اجازه می‌دهد تا گردش روغن و آب بدون امکان مخلوط شدن صورت گیرد و نیز فضای سربسته اتاقک احتراق را آب بندی کند. نکته‌ای که برای جلوگیری از این اتفاق لازم است بدانید، این است که این قطعه همانند بسیاری از قطعات دیگر خودرو نیاز به تعویض دوره‌ای دارد. تعویض این قطعه به دلیل استهلاک یک امر رایج بوده و در صورت عدم دقت به این موضوع، باید منتظر سوختن واشر بود، که دیگر قابلیت آب‌بندی و جلوگیری از اختلاط آب و روغن را در موتور، از دست می‌دهد و صدمات بسیار پر هزینه‌ای به موتور و خودرو وارد می‌کند.

اگر می‌خواهید در مورد سوختن واشر سرسیلندر بیشتر بدانید و نشانه‌های آن را بشناسید به موارد زیر توجه کنید:

❓چه هنگام واشر سرسیلندر می سوزد؟

کم بودن آب رادیاتور
گرفتگی مجراهای گذر آب در موتور
خنک نشدن آب رادیاتور در اثر رسوب یا نقص فنی در پروانه ی هوا
وجود نقص فنی در ترموستات
عدم گردش آب در سیستم خنک کننده ی موتور بدلیل نقص فنی واتر پمپ
پیچ خوردگی شیلنگهای ورودی و خروجی آب رادیاتور
رانندگی مداوم و طولانی در ترافیک یا فشار زائد بر موتور در فصل گرما

❓نشانه های سوختن واشر سرسیلندر چیست؟

مخلوط شدن آب با روغن(شیری شدن روغن موتور که توسط میله ی سنجش می توان از آن اطلاع یافت)
دیر روشن شدن و بد کار کردن موتور
تولید بخار سفید در هنگام کار موتور
داغ کردن موتور
کم شدن قدرت و کشش موتور

اقدامات اولیه:

بسیاری از رانندگان با کاهش قدرت موتور متوجه این موضوع می‌شوند.دمای موتور خودرو به صورت غیرطبیعی بالا می رودقاطی شدن آب و روغن موتور و مشاهده هر یک از موارد در دیگری.
بعضی از رانندگان از استارت بد خودرو خود می‌گویند پیشرانه خودرو به طرز قابل توجهی عملکرد ضعیفی دارد.
کشش خودرو به طرز قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند
همچنین اگر خودرو را روشن کرده‌اید و پیشرانه به صورت کامل داغ شده است و از اگزوز دود سفید بیرون می‌آید، این یک هشدار برای شماست که واشر نیم سوز شده و به زودی فاجعه ای در انتظار خودروی شماست!
در صورت مشاهده هر کدام از نشانه‌های بالا حتما در مراجعه به تعمیرگاه نسبت به این قطعه تردید نکرده و حساس باشید، آن را مورد بررسی قرار دهید.
در صورت مشاهده نیم سوز بودن قطعه، حتما نسبت به تعویض آن اقدام کنید، زیرا با ادامه این روند امکان سوختن موتور و آسیب جدی به کل سیستم از جمله رینگ و پیستون ها و هزینه های گزاف تعمیر موتور بسیار بالاست.

دسته موتور

♻️ دسته موتور خودرو

دسته موتور خودرو معمولا بین موتور و شاسی یا بین گیربکس و شاسی قرار می‌گیرد که در خودروهای مختلف متفاوت بوده و بایستی بسته به نوع خودرو و راهنمای کمپانی سازنده به دنبال آن باشید ولی همه تعمیرکاران ماهر نسبت به آن آشنایی کامل دارند و از این بابت نباید نگران نباشید.

وظیفه دسته موتور خودرو تحمل وزن و سنگینی مجموعه موتور و گیربکس خودرو و همچنین خارج کردن ارتعاشات نشات گرفته از عملکرد موتور خودرو و یا گذر از ناهمواری‌ها و البته دفع قدرت گشتاوری است که موتور خودرو به هنگام کار کردن روی آن سوار می‌نماید. به طور کلی در مورد این قطعه که به آن دسته موتور یا Engine Mount می‌گویند وظیفه حفظ تعادل در نیروهای وارده به قطعات مختلف اطراف خود را دارد که به عملکرد بهتر ماشین کمک می‌کند.

▪️دسته موتور خودرو یا Engine Mount چند نوع دارد؟

دسته موتور معمولا در انواع و جنس‌های مختلف تولید می‌شود که بیشتر شرکت‌های خودروساز از نوع لاستیکی ساده بهره می‌برند که هدف آن‌ها را تامین می‌کند. در بعضی از خودروهای خاص نیز بنا به تصمیم خودروساز از دسته موتورهای هیدرولیکی یا بادی استفاده می‌شود که استفاده‌های خاص خود را دارند.

در نمونه لاستیکی این قطعه دو صفحه فلزی را مشاهده می‌کنیم که یکی به گیربکس و دیگری به صفحه شاسی چسبیده است و در میان این دو صفحه نیز موادی از جنس یک نوع پلاستیک بسیار قوی با عمر بالا استفاده می‌شود که عملا تضمین کننده اتصال این دو بوده و در اکثر مواقع بهترین کارایی را برای خودروساز و مصرف کننده دارد. این پلاستیک حالت ارتجاعی دارد که ضربات ایجادشده در خودرو را کنترل کرده و فشار وارده بر دو صفحه را مدیریت می‌کند.

در نمونه‌های دیگر خاصی که در بالا گفتیم در بین دو صفحه فلزی از قطعات هیدرولیکی یا بادی استفاده می‌شود در طی فرایندی همان کار نوع پلاستیکی را انجام می‌دهند ولی بنا بر تصمیم خودروساز در بعضی از خودروهای خاص استفاده می‌شوند.

البته گفتنی است که عمر بالای اشاره شده در لاستیک بین صفحات آن‌چنان نیست که تا آخر عمر جوابگوی خودروی شما باشد و بایستی در فاصله هر چند ساله نسبت به تعویض آن اقدام کنید چرا که جنس لاستیک میانی به گونه‌ایست که پس از مدتی حالت ارتجاعی خود را از دست داده و فعالیت قبل خود را نشان نمی‌دهد! در اصطلاح به این اتفاق پاره شدن دسته موتور می‌گویند که نشان از خرجی دارد که باید برای تعمیر و تعویض آن انجام دهید. البته گفتنی است که در صورت پاره شدن دسته موتور تا حدود زیادی ادامه فعالیت خودرو ممکن است ولی در صورت عدم توجه به آن قطعا با مشکلات بیشتری روبرو می‌شوید که پیشنهاد می‌کنیم به هیچ وجه این موضوع را تست نکنید.

▪️پارگی دسته موتور خودرو چه نشانه‌هایی دارد؟

قطعا با خواندن مطالب بالا این دلهره برایتان ایجاد شد که از کجا بفهمیم دسته موتور ماشین دچار مشکل شده و بایستی به فکر تعمیر یا تعویض آن باشیم. برای تشخیص این موضوع باید توجه داشته باشید که نوع دسته موتور و محل قرارگیری آن در خودرو بسیار مهم است.

در خودروهای پیشرانه جلو و متحرک از عقب معمولا از دسته موتور استفاده می‌شود که دو مورد از آن زیر موتور و یکی از آنها در زیر گیربکس قرار داده می‌شود. اما در خودروهای پیشرانه و متحرک جلو مانند اغلب خودروهای موجود در ایران مانند پراید تا پژو و دیگر محصولات، معمولا از 3 تا 5 دسته موتور استفاده می‌شود که یکی از آنها از بالا به پوسته موتور متصل می‌گردد.

الباقی دسته موتورها نیز وظیفه نگهداری سنگینی وزن عوامل مختلف خودرو را برعهده دارند که بسته به نوع خودو از دو تا 4 قطعه استفاده می‌شود. یکی از رایج‌ترین نشانه‌هایی که معمولا قطعیت پارگی دسته موتور را هشدار می‌دهد، صدای تلق تلق در هنگام عبور از دست اندازهاست که باید به آن توجه کنید.

یکی از اشکالات مهم در پارگی دسته موتور خودروهای پیشرانه و متحرک جلو این است که در صورت پارگی یکی از آنها سریعا به دسته موتورهای دیگر سرایت کرده و هزینه شما را چندین برابر خواهد کرد. از نشانه‌های خرابی دسته موتور بالا تکانه‌های شدیدی است که در خودرو مشاهده می‌شود و با رانندگی نادرست به طور مثال شتاب گیری لحظه‌ای منجر به خرابی چهارشاخ پولوس‌ها شده و در این گرانی قطعات و اجرت تعمیر هزینه گزافی روی دستان شما خواهد گذاشت.

یکی دیگر از نشانه‌های پارگی دسته موتور پایین رفتن ارتفاع پیشرانه خودرو است که به وضوح قابل مشاهده بوده و اگر صاحب خودرو کمی نسبت به این موضوع حساس بوده باشد و هر چند وقت یکبار وضعیت زیر کاپوت ماشینش را بررسی نموده باشد قطعا پایین رفتن موتور را حس خواهد کرد. در این صورت فشارها بر روی پولوس‌ها بالا رفته و عملا تعمیرات را سخت خواهد کرد.

▪️چگونه از پارگی و معیوب شدن دسته موتور خودرو پیشگیری کنیم؟

یکی از ساده‌ترین روش‌های جلوگیری از پارگی دسته موتور بررسی گاه به گاه آن است که پیشنهاد ما در زمان تعویض روغن موتور است که زمان خوبی برای این کار است. نکته مهم در مورد این بررسی نظم و ترتیب در آن است تا به موقع به مشکلات آن رسیدگی شده و تا حد امکان در هزینه‌های شما صرفه جویی شود.

در صورتی که به صورت منظم این بررسی‌ها را انجام دهید به دلیل مقاومت بالای دسته موتور حتی پس از خرابی می‌توانید به موقع اقدام به تعویض کرده و از هزینه چند دسته موتور و خرابی پولوس‌ها رهایی پیدا کنید.

برای تست سلامت دسته موتورها نیز در تعمیرگاه باید یک نفر ترمز دستی را نگه داشته و همزمان با دنده یک نیم کلاچ کند. نفر دوم وضعیت له‌شدگی لاستیک‌ها و بازی ماشین در زیر خودرو را کنترل می‌کند که در صورت وجود مشکل به راحتی و به وضوح قابل مشاهده خواهد بود. توجه کنید که اگر به وجود مشکل در دسته موتور خودرو برخورد کردید و تَرک حتی کوچکی روی آن مشاهده کردید بایستی سریعا اقدام به تعویض کنید چرا که شانس به شما رو آورده و از یک هزینه گزاف نجات پیدا کردید.

دیاگ چیست؟ و دیاگ زدن خودرو به چه معناست ؟

عیب یابی سیستم های برقی و موتوری خودروها با استفاده از ابزارهای نشان دهنده خاصی که به دیاگ تولز (Diagnostic tool) معروفند.

دیاگ (به انگلیسی: diagnosis) از کلمهٔ انگلیسی Diagnosis به معنی تشخیص گرفته شده است. در موتور خودروها حافظهٔ موقتی به نام ECU وجود دارد. با استفاده از دستگاه این کد شناسایی می‌شود و خطای ایجاد شده اصلاح می‌گردد یا در صورت نیاز قطعهٔ مورد نظر تعویض می‌شود. به این ترتیب وضعیت خودرو به حالت اولیه بازمی‌گردد.
به دنبال لزوم بکارگیری مدارات الکترونیک در خودروها و کاربردی شدن آن در صنعت خودروسازی، مدارات گوناگونی مخصوص خودرو طراحی و بکارگرفته شد (کامپیوترخودرو یا ECU)
عیب یابی این سیستم ها به دلیل پیچیدگیهایی که دارند مستلزم استفاده از ابزارهای خاصی هستند که به دیاگ تولز (Diagnostic tool) معروفند.
دیاگ که مخفف کلمه دایاگنوستیک ( Diagnostic ) است به نوعی عملیات خطایابی توسط دستگاه مخصوصی گفته میشود که اطلاعات را از کامپیوتر خودرو استخراج میکند و بعد از آنالیز کدهای خطا موجود در آن، میتوان به ایرادهای جزیی و کلی خودرو پی برد.

دستگاه دیاگ یا عبارت فارسی آن دستگاه عیب یاب دستگاهی است الکترونیکی که با کامپیوتر خودرو ارتباط دیجیتالی برقرار کرده و با دریافت برخی اطلاعات از آن تعمیرکار را برای عیب یابی خودرو کمک می‌کند. دستگاه دیاگ یک دستگاه جادویی نیست و بیشتر زحمت عیب‌یابی را تعمیرکار باید شخصا برعهده داشته باشد. اطلاعاتی که دستگاه عیب‌یاب از کامپیوتر خودرو دریافت می کنند به چند دسته تقسیم می شوند:

کدهای تشخیص عیب سیستم انژکتوری (عمدتا عیوب الکترونیکی)
کدهای عملکردی موتور

خواندن پارامترها در حالت موتور خاموش که برای این مرحله کامپیوتر یا کامپیوترهای خودرو باید روشن باشند. پس لازم است سوییچ را کاملا باز کنید (حالت اکسسوری کافی نیست) اما نیازی به روشن کردن موتور هم نیست. بلافاصله باید ارتباط کامپیوتر با دستگاه دیاگ برقرار شود
كدهای تشخيص عيب مربوط به عيوب الكتريكی يا الكترونيكی هستند كه در سيستم انژكتوری موتور شامل سنسورها و انژكتورها و ساير عملگرها بوجود آمده و ECU خودرو آنها را تشخيص می‌دهد. اين كدها در حافظه ECU ذخيره شده و دستگاه دياگ این اطلاعات را از ECU خودرو دریافت می کند و بعد از دریافت این کدها آنها را روی صفحه نمایش می دهد.
تعميركار با کمک این کدها می تواند نسبت به رفع عیب خودرو اقدام نماید و با مشاهده این کدها متوجه می شود که کدامیک از قطعات معیوب است. اما سریعا نباید نسبت به تعویض قطعه اقدام کرد!

عیوب مونتاژی یکی از عیوب رایج در سیستمهای انژکتوری موتور خودروها می باشند!
تصور کنید که کانکتور یکی از سنسورها در جای خود شل شده باشد. مسلما وقتی اقدام به تعویض سنسور می کنید، کانکتور آنرا جدا کرده و بعد برروی سنسور جدید محکم جا زده می‌شود … از کجا معلوم که سنسور اولیه سالم و تنها کانکتور آن شل نشده بوده باشد !!! با این کار، عیب شناسایی نشده و تنها بهای سنسور تعویضی به حساب صاحب خودرو نوشته می‌شود.


تشخیص عیوب موتور براساس پارامترها عملکردی راه حل علمی برای تشخیص و عیب یابی است.
لازم به ذکر است که یک تعمیرکار ماهر نیاز کمتری به استفاده از دستگاههای کامپیوتر موسوم به دیاگ تولز دارد زیرا بسیاری از عیوب بوجود آمده در موتور خودروها منشاء مکانیکی داشته و دستگاه دیاگ قادر به تشخیص آنها نیست. اما استفاده از دستگاه دیاگ به عنوان دستگاه اندازه گیری مقادیر عملکردی موتور کمک موثرتری برای تشخیص صحیح عیوب خواهد بود.
خواندن پارامترهای كاری موتور روشن از ديگر قابليتهای دستگاههای عيب ياب است. پارامترهای موتور عبارتند از سرعت موتور، دمای هوا، دمای آب، آوانس جرقه، مقدار سوخت، لين يا ريچ بودن دود اگزوز، مقدار باز بودن دريچه گاز، مقدار باز بودن استپر موتور، و موارد ديگر كه با بررسی آنها می‌توان كاركرد موتور را دقيقا مورد بررسی و ارزيابی قرار داد. اگر كسی بتواند همزمان با بررسی كدهای خطا ، پارامترهای كاری موتور را نيز مد نظر قرار دهد می‌تواند به راحتی عيب موتور اعم از عيوب برقی يا حتی عيوب مكانيكی را نيز تشخيص دهد.

تفاوت دستگاه های دیاگ شرکتی و دستگاه های مولتی برند

هر کمپانی خودروسازی موظف می باشد تا برای تمامی خودروهای توليدی خود دستگاه دياگ مربوط به آن را تهيه و در اختيار تمامی تعميرگاهها و مراكز سرويس خود قرار دهد، این دستگاه دیاگ همواره کاملترین، بهترین و با قابلیت ترین دستگاه برای خودروهای تولیدی آن کارخانه است.. به عنوان مثال، دستگاه دیاگ کارخانه بی ام دبلیو فقط برای خودروهای بی ام دبلیو می باشد و نمی تواند خودروهای بنز را عيب يابی کند.

دستگاه های دیاگ مولتی برند دستگاه هایی هستند که اورجینال کارخانه تولیدی نمی باشند و از این رو قابلیت های کمتری نسبت به دیاگ های شرکتی دارند. این دیاگ ها چندین برند متفاوت را پشتیبانی می کنند که قابلیت پشتیبانی از هر برند نیز بسته به شرکت سازنده و نوع دستگاه متفاوت می باشد

دستگاه های دیاگ همگی به نوعی کد خوان هستند و بطور کلی به دو دسته تقسیم میشوند، دسته دیگری به نام اسکنر ها معروفند که فوق العاده حرفه ای و کارامد هستند. بیشتر این نوع دستگاه ها را در نمایندگی خودروها لوکس، نمایشگاه های مدرن و شرکت های مرتبط با کارشناسی فنی خودرو که به صورت حرفه ای فعالیت میکنند، میتوانید مشاهده کنید. نمونه این نوع از اسکنرها را میتوان دستگاه فوق پیشرفته جی اسکن ( G-SCAN ) نام برد که قابلیت های بسیار فوق العاده ای دارد.

دستگاه های دیاگ برای اینکه بتوانند اطلاعات کامپیوتر خودرو را به نمایش در آورند باید به پورت یا درگاهی در خودرو به نام او بی دی ( OBD ) متصل شوند و البته پورت های او بی دی در خودروهای مختلف در جایگاه های مختلفی قرار دارند، بعضی در زیر داشبورد، بعضی هم زیر کاپوت و بعضی ها در کنسول میانی خودرو.

داغ کردن خودرو، جوش آوردن ماشین

💢 دلایل اصلی بالارفتن دمای آب سیستم خنک کننده موتورخودرو

داغ کردن خودرو ، جوش آوردن ماشین

اگر سیستم خنک کننده خودروی شما به درستی عمل نکند گرمای حاصل از احتراق موتور به درستی انتقال نمی یابد و باعث آسیب رسیدن به اجزای داخلی موتور می شود. برای پیشگیری از بالا رفتن آمپر آب باید از سلامت کامل سیستم خنک کننده و داشتن مایع کافی در آن مطمئن شوید و هنگام رانندگی هر از چند گاهی چشمتان به آمپر دمای موتور باشد تا به محض اینکه دما اندکی از حد نرمال بالاتر رفت اقدامات لازم برای پیشگیری از جوش آوردن را اجرا کنید
حال اگر در موقعیتی قرار گرفتید که آمپر آب در حالت عادی از مقدار مشخص شده هنگام روشن شدن فن بالاتر رفت و پس از مدتی به جای قبلی خود بر نگشت باید جلوی بالا رفتن بیش از حد دمای آب گرفته شود.

خرابی سنسور دمای آب یا رله ی فن از دلایل عمده مختل شدن کارکرد فن های الکتریکی و بالا رفتن دمای آب می باشد.

پایین بودن سطح آب رادیاتور:

سطح آب رادیاتور باید حداقل هفته ای یک بار بازدید شود. البته در سیستم خنک کننده خودرویی که مداربسته و تحت فشار است، باید با توجه به مندرجات کتابچه راهنمای خودرو عمل شود و در صورت نیاز به اضافه کردن آب، حداقل نیم ساعت صبر کرد تا آب رادیاتور خنک شود.

وجود هوا در سیستم:

همانطور که می دانید اگر در سیستم خنک کننده هوا وجود داشته باشد جلوی گردش آب را می گیرد و باعث بالا رفتن دما می شود. برای رفع این مشکل موتور را خاموش کرده و برای جلوگیری از چسبیدن رینگ پیستون ها نکات ذکر شده در مورد سوم را رعایت کنید و پس از خنک شدن موتور باید عمل هواگیری توسط مکانیک ماهر انجام شود تا مشکل رفع شود.

معیوب بودن ترموستات (قفل کردن ترموستات):

وظیفه ترموستات در موتور خودرو این است که وقتی موتور سرد است مسیر جریان آب را به رادیاتور موقتی مسدود می کند. هر ترموستات در درجه حرارت معینی باز می شود که این عدد روی آن حک شده و در بازار در ۲ نوع ۷۴ و ۸۲ درجه موجود است. اگر این نقطه به وظیفه خود به خوبی عمل نکند باعث افزایش دمای موتور می شود که در این حالت باید ترموستات را تعویض کرد.
روش تشخیص قفل شدن ترموستات به این صورت است که دست خود را به رادیاتور نزدیک کنید و اگر حس کردید دمای آن بالا نیست دستتان را روی رادیاتور بگذارید. اگر احساس کردید رادیاتور سرد است ولی دمای آمپر آب موتور از حد نرمال بالاتر بود احتمال قفل شدن ترموستات وجود دارد.

مسدود شدن مجاری عبور آب در رادیاتور یا کثیفی پره های رادیاتور:

وجود املاح در آب معمولی و همچنین حرارت بالا سبب ایجاد رسوب در مدار رادیاتور می شود و این رسوبات باعث اختلال در گردش آب خواهد شد. در این راستا سازندگان خودرو اغلب توصیه می کنند که در سیستم خنک کننده از مواد افزودنی ضدزنگ رادیاتور استفاده شود. ضدیخ خاصیت ضدزنگ نیز دارد که ریختن آن در رادیاتور در تمام طول سال کاری مفید و مقرون به صرفه خواهد بود. البته بهتر است هر ۲ سال یکبار مدار داخلی رادیاتور شست وشو شود.
برای اینکه مطمئن شوید داخل رادیاتور شما جرم ندارد یا مسدود نشده است باید به رادیاتور ساز معتبر مراجعه کنید تا وضعیت کل سیستم را برای شما بررسی کند. مسلما در صورت انسداد، آب نمی تواند به راحتی گردش کند و خنک شدن موتور مختل می شود. این مشکل ممکن است در مواقع عادی که فشار روی موتور زیاد نباشد (مانند حرکت در سرپایینی) خودش را نشان ندهد و فقط هنگامی که به موتور فشار بیاورید (حرکت در سربالایی، روشن بودن کولر و …) بروز کند.
وجود برگ و گل و لای و حشرات در میان پره های رادیاتور نیز از بازدهی آن به شدت می کاهد.

پارگی تسمه دینام یا تنظیم نبودن آن:

کارکرد صحیح سیستم خنک کننده بستگی به تسمه پروانه یا واترپمپ دارد که وظیفه اصلی آن، گردش آب در موتور است. اگر تسمه شل بوده و روغنی یا صدمه دیده باشد، آب با سرعت لازم در شبکه خنک کننده نخواهد چرخید و در نتیجه موتور داغ می کند.

از کار افتادن واتر پمپ:

اگر مشاهده کردید که موتور خودرو آب کم می کند، فورا پمپ آب را بررسی کنید. در صورت مشاهده نشتی زیر پمپ آب، به احتمال قوی کاسه نمد داخل پمپ خراب است که در خودروهای جدید قابل تعمیر نیست و باید پمپ آب کامل تعویض شود.
این حالت معمولا به ندرت اتفاق می افتد. برای رفع عیب باید واتر پمپ بررسی شده و در صورت نیاز تعویض شود.

مشکل سرسیلندر و واشر:

تشخیص عیب واشر سر سیلندر کار ساده ای نیست و باید توسط افراد اهل فن بررسی شود ولی علائم شایع آن سفت شدن بیش از حد شیلنگهای رادیاتور هنگام گرم بودن موتور (در حدی که با دست نتوانید آنها را فشار دهید)، کم کردن مداوم آب رادیاتور، بد کار کردن موتور هنگام استارت اول صبح و شنیدن صدایی مانند باز کردن در نوشابه هنگام باز کردن در رادیاتور (پس از پایین اومدن آمپر آب) است که نشان از وجود کمپرس موتور در داخل سیستم خنک کننده است.

🔴 توصیه های ایمنی:

در صورت جوش آوردن آب رادیاتور، قبل از سرد شدن، مبادرت به باز کردن در رادیاتور نکنید؛ چون به دلیل وجود بخار تحت فشار با دمای بسیار بالا امکان دارد که در اثر پاشیده شدن آب داغ، آسیب جدی به دست و صورت وارد شود و سوختگی شدیدی به وقوع بپیوندد.
پس از جوش آوردن خودرو باید سریعا آن را متوقف کرده و خودرو را بدون خاموش کردن بگذارید چند لحظه ای در حالت درجا کار کند. در این راستا اولین اقدام پس از متوقف کردن خودرو، ریختن آب روی بدنه رادیاتور، برای کاهش دمای آن است. البته باید توجه کرد که آب باید روی بدنه رادیاتور ریخته شود، نه روی موتور؛ زیرا ریختن آب روی موتور ممکن است موجب ترک خوردگی بدنه آن شود. پس از خنک کردن بدنه رادیاتور باید درب رادیاتور را با دستمال نیم دور چرخاند تا در صورت وجود بخار داخل آن، به تدریج تخلیه شود. پس از آن می توان در رادیاتور را کامل باز کرده و آب به رادیاتور را اضافه کرد.

🔴 برای جلوگیری از مشکلات فوق این اقدامات را می توان انجام داد:

رسیدگی مرتب به رادیاتور و بررسی کامل اجزای آن و اطمینان از عدم هر گونه نشتی در سیستم، تعویض به موقع مایع سیستم خنک کننده (طبق دفترچه راهنمای خودرو – معمولا هر 2 سال یکبار)، چک کردن میزان آب موجود در سیستم به صورت هفتگی، چک کردن وضعیت فن ها، اطمینان از پر بودن گاز کولر هنگام استفاده از آن (در صورت کمبود گاز در مدار کولر، فرمان روشن شدن فن ها در حالت تند صادر نمی شود)، بررسی وضعیت در رادیاتور و تعویض آن در صورت نیاز، هواگیری صحیح و اصولی و تمیز کردن پره های رادیاتور سالی یکبار از مهمترین اقداماتی است که می توان انجام داد تا از بالارفتن دمای آب موتور پیشگیری شود.

❌ مطالب مفید و مورد استفاده برای عموم را به دیگران نشر دهید.

ایموبلایزر چیست ؟

ایموبلایزر چیست؟ تفاوت ایموبلایزر با دزدگیر در چیست؟ ایموبلایزر چگونه کار می‌کند؟

شاید بسیاری از ما در هنگام مشاهده آپشن‌های خودروهای امروزی، سیستم ایموبلایزر را دیده باشیم. این سیستم که در اتومبیل‌های ساخت داخل به‌عنوان یک امکان بسیار پیشرفته و مفید محسوب می‌شود دارای قابلیت‌های بسیاری است که بایستی در مورد آن بیشتر بدانیم. شاید بتوان در یک جمله این سیستم را تعریف کرد و گفت که یک نوع سیستم ضد سرقت پیشرفته است؛ ولی سوال مهم این است که آیا اتومبیل‌های دارای این امکان، نیاز به دزدگیر دارند؟! در این مقاله ایموبلایزر و سیستم‌های ضد سرقت دیگر تعریف شده و امکانات و ویژگی‌های هر یک مختصرا توضیح داده خواهند شد.

در مجموع سیستم‌های ضد سرقت در ۳ دسته تقسیم‌بندی می‌شوند:

سیستم قفل مرکزی درها

این سیستم طرز کار ساده‌ای دارد. با قفل شدن یکی از درب‌ها بقیه را قفل می‌کند و بالعکس. نیروی این کار معمولا از طریق یک موتور الکتریکی تامین می‌شود که سیگنال‌های مورد نیاز برای فعال یا غیر فعال‌سازی سیستم از طریق کنترل از راه دور یا کنتاکت‌های داخل قفل درب فرستاده می‌شود (برای مواقعی که برق خودرو قطع شده است). این سیستم دیگر به تنهایی کاربرد آن‌چنانی ندارد و معمولا بصورت ترکیب با سیستم دزدگیر یا ایموبلایزر بکار می‌رود.

سیستم‌های آلارم دهنده (دزدگیر)

این سیستم که واحد کنترل مرکزی (که در بعضی موارد با ECU یک‌پارچه هست) سیگنال‌های ارسالی از یک‌سری سنسور را کنترل می‌کند و در صورت تحریک این سنسورها، یک‌سری واکنش از پیش تعیین‌شده نشان می‌دهد؛ مثل فعال کردن آژیر و فلاشر و در مدل‌های پیشرفته‌تر ارسال سیگنال هشدار به ریموت کنترل.

سنسورهایی که در این سیستم بکار می‌رود معمولا شامل سنسورهای التراسونیک (حساس به حرکت)، سنسورهای ضربه، وارد کردن سوئیچ و در مدل‌های پیشرفته‌تر سنسورهای فشار هوا (حساس به تغییرات ناگهانی فشار هوای داخل خودرو در اثر باز کردن درب‌ها) و سنسورهای محافظت از سرقت چرخ‌ها می‌شود.

در این سیستم با فشار کلید قفل بر روی ریموت کنترل، واحد مرکزی سنسورها را تحت نظر می‌گیرد و هم‌زمان برق سوئیچ استارت را قطع می‌کند و در صورت تحریک شدن هر کدام از سنسورها، دستگاه برای مدت زمان از پیش تعیین شده‌ای آلارم می‌دهد.

حساسیت هرکدام از سنسورها نیز قابل تنظیم است. ترکیب این سیستم با قفل مرکزی امنیت خوبی را بوجود می‌آورد اما کامل نیست.

سیستم‌های ایموبلایزر الکتریکی و الکترونیکی کددار.

همان‌طور که از اسمش پیداست عملکرد هر قسمتی از اتومبیل که باعث حرکت خودرو می‌شود را از کار میندازد! و برخلاف قبلی خبری از سنسور و آلارم نیست.
در خودروهای جدید معمولا از سیستم سوئیچ ایموبلایزر (Immobilizer)دار استفاده می‌شود. سیستم ایموبلایزر یکی از جالب‌ترین سیستم‌های نصب شده در خودروهای جدید می‌باشد که در واقع نوعی سیستم ضد سرقت محسوب می‌شود. با کمک این مکانیزم با استفاده از قفل نرم‌افزاری که بر روی ECU انژکتور گذاشته می‌شود پیشرانه خودرو از روشن شدن مانع می‌شود. تا زمانی که این قفل باز نشود استارت زدن توسط سوئیچ حاصلی نداشته و پیشرانه روشن نمی‌شود.

کلیدهای خودروهای دارای ایموبلایزر شامل دو قسمت می‌باشند؛ یکی بورد الکترونیکی مربوط به ریموت کنترل (در کلید ریموت کنترل‌دار) که کار باز و بسته کردن درها را بر عهده دارد و دیگری قطعه کوچکی است که در واقع نوعی چیپ حافظه است. آنتن ترانسپوندر که بر روی سوئیچ در زیر فرمان نصب می‌شود شامل یک بورد الکترونیکی و یک سیم پیچ است که می‌تواند همانند یک مین‌یاب یک میدان مغناطیسی کوچک ایجاد نماید. وقتی کلید را در داخل سوئیچ در زیر فرمان قرار می‌دهیم چیپ حافظه داخل کلید تحت حوزه مغناطیسی ترانسپوندر قرار گرفته و فعال می‌شود. در این حالت انتن در ارتباطی دوجانبه با چیپ حافظه شروع به رد و بدل کردن اطلاعات کرده و می‌تواند کدی که ما ان را تحت عنوان Access code می‌شناسیم بر روی کلید ثبت نموده و یا آن را از روی کلید بخواند. تمام این اطلاعات ارسال و دریافت کدها و بازگشایی کدها تنها در کسری از ثانیه انجام شده و راننده متوجه مورد خاصی نمی‌شود.
در ابتدای تولید خودرو قبل از اینکه خودرو استارت بخورد توسط دستگاه دیاگ باید کلید را برای خودرو تعریف نمود. در این پروسه Access code یک‌بار برای خودرو تعریف شده و در داخل کلید ثبت می‌شود. این کد توسط یک کارت به همراه کلیدهای خودرو به مشتری تحویل داده می‌شود (البته اخیرا به دلیل مسایل امنیتی و ممانعت از سرقت خودرو این کد توسط شرکت سازنده به مشتریان تحویل داده نمی‌شود اما در صورت نیاز با نامه نگاری از شرکت سازنده دریافت می‌شود.)
بوسیله این کد صاحب وسیله می‌تواند در صورت مفقود شدن کلیدها توسط دستگاه دیاگ کلیدهای دیگری را برای خودرو تعریف نماید.

ایموبلایزر

در این خودروها معمولا یک لامپ چشمک زن قرمز رنگ که نشانه دارا بودن سیستم ایموبلایزر و نیز فعال بودن آن است در داخل صفحه نشان دهنده پشت فرمان (پنل خودرو) یا هر قسمت نمایان دیگری نصب شده است. مادامی که خودرو خاموش است این علامت فعال بوده و با روشن شدن پیشرانه غیر فعال می‌شود.

نواحی حفاظت‌شده توسط ایموبلایزر عبارتند از:

    • موتور استارت
    • سیستم سوخت‌رسانی
    • سیستم جرقه

زمانی که خودرو بوسیله ریموت قفل می‌شود، یک‌سری رله مدارهای الکترونیکی که به منظور عملکرد خودرو بکار می‌روند را از مدار خارج می‌کنند. با این کار عملا موتور دیگر روشن نمی‌شود و کارهایی مثل اتصال کوتاه پایه‌های سوئیچ و غیره کاملا بی‌تاثیر است!

در سیستم ایموبلایزر الکترونیکی یک سیگنال کددار برای بلوکه کردن یا آزاد کردن مدارات راه انداز سیستم از ریموت به واحد مرکزی فرستاده می‌شود و این سیگنالها توسط الگوریتم‌های سیستم کدگشایی می‌شود.

برای غیر فعال کردن سیستم ایموبلایزر ۲ چیز مورد نیاز است:
سوئیچ از لحاظ فیزیکی با سوئیچ اصلی خودرو مطابقت داشته باشد.
کدی که ریموت می‌فرستد با کد ذخیره شده در واحد مرکزی یکسان باشد.

غیر فعال شدن سیستم ایموبلایزر زمانی اتفاق می‌افتدکه یک اتصال القایی بین سوئیچ و سیستم برقرار بشود و در صورتی که هرکدام از موارد فوق محقق نشود خودرو بکار نمی‌افتد. در بعضی سیستم‌های پیشرفته‌تر، این کد امنیتی بعد از هربار فقل و باز شدن سیستم عوض شده و با ریموت هماهنگ می‌شود. لازم به ذکر است که از همین سیگنال کددار برای سیستم قفل مرکزی استفاده می‌شود و در واقع قفل مرکزی تحت کنترل ایموبلایزر در می‌آید.

بنابراین با توجه به ویژگی‌های گفته شده برای سیستم ایموبلایزر بتوان گفت که با وجود چنین سیستمی هزینه کردن برای قرار دادن سیستم دزدگیر فقط برای داشتن امکانی برای داشتن صدای آزیر یا خطر آن باشد. دزدگیر می‌تواند با داشتن صدای آلارم شما را از باز شدن درب‌ها یا ضربه خوردن اتومبیل مطلع سازد که البته در مدل‌های پیشرفته‌تر نیز امکان خاموش و روشن کردن با ریموت نیز تعبیه شده است. در کل می‌توان پیشنهاد کرد که داشتن دزدگیر و ایموبلایزر در کنار هم، امنیت خودروی شما را بالاتر می‌برد البته به‌شرطی که سیستم دزدگیر با سیستم ایموبلایزر هم‌خوانی داشته و مانند بعضی از خودروهای داخلی مشکلی برای سیستم برق خودرو بوجود نیاورد! که در این مورد می‌توانید با یک متخصص مشورت نمائید.

منابع:
کتاب تکنولوژی سیستم های الکتریکی خودرو – مهندس حقگو و مهندس بارده
گزارش اداره استاندارد و بازرسی پارس خودرو – محمدباقر واعظ